Renaat Braem 1910-2010

Renaat Braem 1910-2010, campagnebeeld

In 2010 zou de spraakmakende architect Renaat Braem honderd jaar geworden zijn. Deze verjaardag vormde voor het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven (CVAa) en het Vlaams Architectuurinstituut (VAi) de aanleiding voor het opzetten van een evenementenprogramma rond de figuur en het oeuvre van Renaat Braem. In een groots opgezette tentoonstelling 'Renaat Braem 1910 2010', wordt uitgebreid geput uit het architectuurarchief van de architect. Tekeningen van zowel gerealiseerde als imaginaire gebouwen, collages, sprekende documenten en bouwtekeningen tonen niet alleen Braems enorme tekentalent maar belichten ook de rijkdom van zijn architectuurarchief. Aansluitend wordt een van Braems bekendste teksten 'Het lelijkste land ter wereld', oorspronkelijk gepubliceerd in 1968, door het CVAa heruitgegeven. Dit pamflet is op veel punten nog brandend actueel in tijden van grote stadsvernieuwingsprojecten en het herdenken van de publieke ruimte.

Het archief van Renaat Braem staat eveneens centraal in het project 'De balans van Braem', een initiatief van het Architectuurarchief Provincie Antwerpen. De 'Balans van Braem' focust op tal van onderwerpen uit Braems teksten die vertegenwoordigd zijn in het Architectuurarchief, zoals Léon Stynen, Eduard Van Steenbergen en Emile Van Averbeke, interbellumarchitectuur, de Turnhoutse School, sociale huisvesting, hoogbouw en monumentenzorg. Op een vernieuwende manier worden deze teksten in online tentoonstelling geïllustreerd én van antwoord gediend met tekst en beeld uit de archiefcollectie.

Renaat Braem 1910 2010 biedt naast de tentoonstelling en de publicatie nog een brede waaier andere evenementen zoals een educatief pakket rond Braems architectuur, ontwikkeld door VAi, het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed (VIOE) en het Middelheimmuseum. Diverse architectuurroutes gidsen u in Antwerpen langsheen de realisaties van Braem en het VIOE publiceerde een Braem-monografie. Een volledig overzicht van de activiteiten krijgt u op de website Renaat Braem 1910 2010.

Braem drukte zijn stempel op heel wat Vlaamse steden, niet alleen door de architectuur zelf, maar ook door de ideeën die eraan ten grondslag lagen. Braem pootte immers geen gebouwen neer zomaar voor de esthetiek, er schuilde steeds een visie achter en een sterk sociaal engagement. Wie het allemaal met eigen ogen wil aanschouwen, kan een Braem-wandeling maken langsheen de verschillende bouwwerken van Braem in Antwerpen. Op de website van Cobra vindt u een interactieve kaart met daarop de verschillende gebouwen van Braem. Achter elk prikpunt op de kaart schuilt extra informatie: uniek VRT-archief met Braem zelf in de hoofdrol, foto’s van de bouwwerken, of een Cobra.be-filmpje met een de deskundige uitleg van Jo Braeken, erfgoedonderzoeker van het Vlaams Instituut voor Onroerend erfgoed en Braem-kenner.

Annemie Vanthienen