Van maandag 27 tot en met vrijdag 31 januari kwamen professionals uit België, Canada, Israël, Hong Kong, Italië, het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Canada samen in Great Museum North: Hancock in Newcastle voor een unieke vormingsweek. De klemtoon lag op hoe cultureel erfgoed kan ingezet worden bij outreachactiviteiten met een focus op welzijn. Een drukke en intense week die we hier in een notendop voor u samenvatten.

Voorgeschiedenis

Het format van de opleiding werd in 2014 ontwikkeld door FARO en The National Archives (UK) en werd sindsdien verschillende keren georganiseerd als Summer / Winter Schools Archives & Education. Vanaf de vijfde editie is de focus verschoven naar het ontwikkelen van outreachprogramma’s voor welzijn.

De vorige edities brachten deelnemers uit Hong Kong, Zweden, Polen, België, Nederland, Mexico, Denemarken, Italië, Rusland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Estland en de Verenigde Staten bijeen. Deze trainingen waren een groot succes en de deelnemers vonden het een unieke ervaring. U kunt online enkele foto's van deze vorige edities bekijken (2014, 2015, 2017, 2018, 2019).

Voor de zesde editie reisde FARO, vergezeld door het Museum Dr. Guislain en het Erfgoedhuis | Zusters van Liefde, naar het noordoosten van Engeland om er een team te vormen met het outreachteam van Tyne & Wear Archives & Museums (TWAM) in Newcastle. TWAM is top notch als het gaat over het bereiken van gemeenschappen en kwetsbare personen. 

Workshops: een overzicht

Bij de start van de winterschool kregen de deelnemers een overkoepelend theoretisch kader aangereikt door Bruce Davenport (Newcastle University). Hij stond stil bij de verschillende dimensies van de concepten waarrond de winterschool is opgebouwd: cultureel erfgoed, welzijn en gemeenschappen. Davenport had ook oog voor de politieke dimensies die verbonden zijn aan het toenemende maatschappelijk belang van het inzetten op welzijn en in het bijzonder het meten en evalueren van de impact van welzijnsactiviteiten. De daaropvolgende workhops gaven aan de deelnemers handvatten bij het project dat ze die week moesten ontwikkelen.

Kaat Leeman, coördinator van het Erfgoedhuis Zusters van Liefde in Gent, gaf een hands-onworkshop over object handling en zoomde in op het belang van de tastzin voor het welzijn en de emotionele ontwikkeling. Omdat werken met gemeenschappen vaak centraal staat, stond Bart Marius, artistiek leider van Museum Dr. Guislain, in zijn workshop stil bij het ontwikkelen van een aanbod vanuit een asset based approach. Daarbij wordt vertrokken vanuit de sterktes van een gemeenschap én het gebruiken of samenbrengen van alles wat op lokaal vlak waarde of betekenis heeft, zoals sociale diensten, welzijnsorganisaties, mensen, verenigingen, plaatsen, cultureel erfgoed en verhalen.

Omdat echte kennis en expertise alleen kan worden opgebouwd in de praktijk nam het outreachteam van Tyne and Wear Archives and Museums de deelnemers mee naar enkele van de activiteiten die zij aanbieden aan specifieke doelgroepen. Na een gezamenlijk taalspel op basis van collectiestukken werd in groepjes met hen gewandeld in het groen rond het museum voor sketchy walks en maakten ze badzeep, geïnspireerd door de Egyptologische collecties.

In een workshop gaf Bart De Nil de deelnemers inzicht in het design van een duurzaam en langetermijnwelzijnsaanbod. Daarbij kon ik voor wat betreft de algemene voorwaarden, uitdagingen, concrete structuren en methodieken, onder meer terugvallen op de piloottrajecten die FARO sinds 2017 heeft opgezet.

Als laatste workshop kregen de deelnemers van FARO-collega Alexander Vander Stichele tekst en uitleg over hoe ze in de praktijk welzijnsactiviteiten met cultureel erfgoed kunnen meten en evalueren.

Projecten

Na deze karrenvracht aan inzichten, methodieken en inspirerende cases kregen de deelnemers in het midden van de week de opdracht “to develop a concept for a project that fits into the chosen domain and the in advance defined parameters. Design it as an offering that is composed of three stages (cf. inspiration, building and results/outcomes). Make a business model for the operational and engagement side of the project.” Afhankelijk van het domein dat ze kozen werden de deelnemers ingedeeld in groepen. Details van de opdracht vindt u hier.

Vijf groepen stelden op vrijdagvoormiddag de volgende zeer inspirerende en goed uitgewerkte projecten voor:

• The Train Scouts: leading teens to the museum | Alexander Vander Stichele (FARO), Kris Vlaeminck (Train World), Talila Yehiel (Mofet Institute)
• A Touch of Fashion | Laureen Harder-Gissing (Mennonite Archives of Ontario/Milton Good Library), Julie Moorkens (MoMu Antwerp), Noelle Opdebeek (MoMu Antwerp), Evelien Vanden Berghe (Museums Bruges)
• House of Cards: The Imagery of Home | Marika Mascitti (University Roma Tre), Pia van Kroonenburgh (Brabant-Collectie), Gilke Gunst (University Centre Saint-Ignatius Antwerp)
• Project Love Box. Remembering and Personal Encounter through lovely objects | Nadia Babazia (Red Star Line Museum), Florence Lo (HSBC Archives), Ellen Decraene (University Centre Saint-Ignatius Antwerp)
• Youth at a Crossroads | Monique van den Dries (Leiden University), Lara Hardeman (Neighborhood Health Center De Kaai Ghent), Kristine Timperman (Museum Dr. Guislain), Liesa Rutsaert (Museum Huis van Alijn/Museum of Industry)

Sfeerfoto’s van dag 1, dag 2, dag 3, dag 4 en dag 5.

Foto: sfeervolle groepsfoto met Belgische bieren in Shipley Art Gallery © FARO, Bart De Nil