De Duitse negatieven: tentoonstelling en wandeling met de ErfgoedApp

Panorama de Lignestraat, Brussel

Deze zomer treedt het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) naar buiten met een van zijn meest opmerkelijke collecties in een openluchttentoonstelling in het Brusselse Warandepark. De Duitse negatieven (1917-1918). Het Belgisch artistiek erfgoed door de lens van de bezetter biedt een bloemlezing van de mooiste opnames die door de Duitse bezetter in België gemaakt werden in 1917 en 1918. Een verrassende manier om de Eerste Wereldoorlog te herdenken.

Tocht door België

Tijdens de twee laatste jaar van de Eerste Wereldoorlog reisde een team van ongeveer dertig Duitse kunsthistorici, fotografen en architecten doorheen het hele land om de belangrijkste monumenten op Belgische bodem te fotograferen. Zij realiseerden meer dan 10.000 opnames van Belgische kerken, begijnhoven, kastelen, herenwoningen, publieke monumenten, interieurs en kunstwerken. Tien jaar na het einde van de oorlog konden de originele fotografische negatieven – allemaal op glasplaten – aangekocht worden door de Belgische Staat. Sindsdien worden de ‘Duitse negatieven’ beheerd, bewaard en ontsloten door het KIK in Brussel.

Intrigerende beelden

In de afgelopen drie jaar werd de collectie bestudeerd door een team van experten en werden alle negatieven in hoge resolutie gedigitaliseerd. De tentoonstelling brengt een selectie van de mooiste en meest intrigerende foto’s. Daarbij springt niet enkel de hoge technische kwaliteit van de opnames in het oog, maar wordt er ook gepeild naar de esthetische en politieke doelstellingen van de Duitse fotografische inventarisatiecampagne, en wordt de belangrijke rol belicht die de Duitse negatieven tot op vandaag vervullen in de studie van het Belgische artistieke erfgoed. Tot slot worden een aantal foto’s gepresenteerd naast hun alter ego van nu: de fotografen van het KIK reisden doorheen het hele land en namen vanuit dezelfde hoek opnieuw een foto, honderd jaar later.

In de zomer van 2017 worden ook op andere plaatsen in Vlaanderen tentoonstellingen en evenementen georganiseerd: in het Provinciedomein Raversyde, in het STAM - Stadsmuseum Gent, in het Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen, in het Belevingscentrum ’14-’18 in Tildonk en in het najaar van 2017 in Hasselt. In de zomer van 2018 wordt een gelijkaardige reeks van tentoonstellingen en evenementen in Wallonië georganiseerd.

Op stap met de app

ErfgoedApp Duitse Negatieven Brookhuis Brussel

Met de ErfgoedApp in de hand kunt u De Duitse negatieven ontdekken via een wandeling door Antwerpen, Aarlen, Bergen, Brugge, Brussel, Gent, Hasselt, Leuven, Luik, Namen of Waver. Voor elk van deze steden werd een selectie van de honderd jaar oude foto’s gelinkt aan de exacte locatie waar ze eertijds genomen werden. Met de app kan ook u, met de smartphone in de hand, in de voetsporen treden van de Duitse fotografen en het stedelijk erfgoed ontdekken ‘door de lens van de bezetter’.

Download de ErfgoedApp op uw smartphone, kies voor ‘Toers, wandelingen en fietsroutes’, zoom in op een van de bovenstaande steden en laat u ter plaatse verrassen door het straatbeeld van toen en nu!

De app is toegankelijk

  • in het Nederlands: Antwerpen, Brugge, Gent, Hasselt, Leuven
  • in het Frans, Nederlands en Engels: Brussel
  • in het Frans: Aarlen*, Bergen, Luik*, Namen* en Waver*

*deze wandelingen zijn binnen enkele weken beschikbaar 

Meer over het project De Duitse negatieven vindt u op de website van het KIK.

Foto: Panoramafoto, Brussel. © KIK-IRPA, Brussel

Bram Wiercx