Persoonlijke verhalen werken altijd in de klas

Project MijnLeuven voor Erfgoeddag 2021 © Mahroo Mehdipour

Erfgoedcoördinator Jan Pandelaers heeft zich gemeld als Erfgoedklasbak: hij zal in de Erfgoeddag-week voor de klas staan. Ook ú kunt meedoen!  

Buurten met erfgoed 

Jan Pandelaers werkt sinds kort als coördinator bij Erfgoedcel De Voorkempen, maar hij is al langer professioneel geïnteresseerd in erfgoed. Zo werkte hij eerder op de cultuurdienst van het district Deurne. Jan is ook coach in het project Buurten met Erfgoed (BME) dat lokale erfgoedpartners samenbrengt rond een bepaalde schoolbuurt. Eerder startte hij al een succesvol BME-traject op in vier scholen in Deurne. Het is Jans ambitie om een BME-traject te kunnen realiseren in alle veertien gemeentes die De Voorkempen ‘bedient’, net omdat hij er zo sterk in gelooft:

“Kinderen leren zo hun eigen omgeving lezen. Ze gaan er bewuster mee om, het is belangrijk om die nieuwsgierigheid naar de eigen omgeving te blijven triggeren.” 

Zou hij als Erfgoedklasbak tijdens de Erfgoeddag-week al enkele eerste contacten kunnen leggen met de scholen van die veertien gemeentes? Het is goed mogelijk dat deze lightformule, waarbij een erfgoedmedewerker gedurende één lesuur een verhaal over cultureel erfgoed tot in de klas brengt, de opstap is naar meer intensievere samenwerkingen. Om scholen te prikkelen en te werven voor een langduriger traject rond erfgoed, moeten ze er immers eerst van kunnen proeven. Zo geraken ze hopelijk even overtuigd van de meerwaarde als Jan zelf. Zijn enthousiasme en betrokkenheid werken alvast aanstekelijk.

Als klasbak in gesprek met leerlingen

Jan Pandelaers

Vanuit de methodiek van Buurten met Erfgoed wil Jan een les ontwikkelen die vertrekt vanuit een aantal persoonlijke zaken die de leerlingen willen bewaren voor de toekomst. Dat kan gaan van het delen en uitproberen van de recepten van grootmoeder tot foto’s van familiefeesten. Vanuit die persoonlijke invalshoek wil hij de materie opentrekken naar het erfgoed van de gemeenschap. Het is een aanpak die werkt, omdat het mooie en persoonlijke verhalen oplevert in de klas. In een diverse klas leren de kinderen zo ook oog te hebben voor elkaars erfgoed en leren ze impliciet over het referentiekader van andere leerlingen, wat vaak toch een blinde vlek blijft in onderwijs.  

“Je moet het concept van erfgoed steeds opnieuw blijven toelichten omdat kinderen (en bij uitbreiding volwassenen) er weinig voeling mee hebben of alleszins niet beseffen hoe alomtegenwoordig het is.” 

En dat daarbij niet alleen de leerlingen leren maar ook de leerkrachten, is overduidelijk: zij leren zo meer van de leefwereld van hun leerlingen, en die kennis is ongetwijfeld van groot belang om het gedrag, de leerprestaties en ervaringen van een kind juist te kunnen inschatten. 

Jan gaf deze les al eerder aan vijfde- en zesdejaars in het secundair onderwijs, maar mits wat aanpassingen ziet hij de les ook werken vanaf de derde graad lager onderwijs. Het is een meerwaarde om na te denken over een flexibele lesinhoud als deze. Mits enkele aanpassingen kunt u zo een breed publiek aanspreken. Dat is weliswaar niet altijd eenvoudig en vraagt soms om grotere ingrepen dan hier het geval is, maar die inspanningen lonen dan ook wel. 

Klasbakken strikken? Hoe doet u dat? 

Jan merkte dat veel erfgoedzorgers toch enige koudwatervrees hebben om zich voor de klas te stellen tijdens de Erfgoeddag-week. Aangezien deze week nog geen traditie is, kunnen kandidaat-deelnemers nog niet terugvallen op de ervaring van geroutineerde deelnemers. Het komt er dus op aan mensen te overtuigen. Volgens Jan helpt het zeker om die vraag te richten tot kandidaten waar u zelf in gelooft. Kent u aangename sprekers met een grote erfgoedpassie, tonnen erfgoedwerkervaring of een interessant erfgoedverhaal? Spreek hen erover aan; licht toe hoe hun expertise ook een plaats kan krijgen in de klas. Op die manier is uw oproep niet te vrijblijvend maar voldoende concreet. Kandidaten moeten enkel ‘goesting’ tonen en een algemeen idee hebben voor de les. Met de coaching later leren ze nog perfect hoe ze de les kunnen vormgeven.  

Werkte het enthousiasme van Jan aanstekelijk en wil u ook als Erfgoedklasbak naar scholen trekken in de week van 25 tot 29 april? Registreer u dan via https://inschrijven.erfgoeddag.be/.

Wij kijken alvast uit naar de inspirerende lesideeën van mensen uit het cultureel-erfgoedveld en zetten die graag mee in de kijker. Bent u die collectiebeheerder, restaurator, vrijwilliger, ambachtsman, bewaker … met een passie voor erfgoed? Smijt u dan mee in dit avontuur en breng ons zeker op de hoogte van uw plannen. Wij hopen zo via onze nieuwsbrieven een breed scala aan mogelijkheden te verspreiden voor de klasbakkenformule.

campagnebeeld klasbak

Erfgoeddag  2022 staat in het teken van onderwijs en wordt gekoppeld aan een volledige Erfgoeddag-week, van 25 tot 29 april. Tijdens die week richten we ons met een brede waaier aan activiteiten voluit op het lager en middelbaar onderwijs. Zo willen we onder meer erfgoedverhalen in de klassen brengen en leerlingen laten kennismaken met de gevarieerde mogelijkheden van de erfgoedsector. Daarvoor zijn we op zoek naar Erfgoedklasbakken. Alle info over dit initiatief leest u op deze pagina.

Foto's: Project MijnLeuven voor Erfgoeddag 2021 © Mahroo Mehdipour // Jan Pandelaers

eva.begine