OF/BY/FOR ALL: een inspirerend bootcamp met Nina Simon
De Nederlandse Koninklijke Bibliotheek in Den Haag vormde op 14 en 15 oktober 2019 het decor voor een bootcamp met Nina Simon en haar evenknie Lauren Benetua. Nina Simon kent u wellicht als auteur van The Participatory Museum*. Sinds kort is zij, samen met Lauren, de bezieler en trekker van het OF/BY/FOR ALL-netwerk. Hun missie? Een beweging van change makers uitbouwen over de hele wereld.
Wie zijn die change makers dan? Het gaat om mensen die nieuwe gemeenschappen oprecht weten te betrekken bij hun (culturele) werking door zich te laten leiden door dit eenvoudige principe: OF + BY = FOR ALL. Wie voor een gemeenschap wil werken (FOR) en die gemeenschap ten volle wil bereiken, zal daar het best in slagen als (vertegenwoordigers van) die gemeenschap ook mee aan het stuurwiel staan (OF) en er met andere woorden eigenaarschap is, en als de beoogde acties ook mee gerealiseerd worden door (BY) die gemeenschap.
Bont gezelschap
Als Belgisch team nemen we deel aan het bootcamp in een op en top Nederlandse setting. De aanpak is behoorlijk 'Amerikaans', en alle andere deelnemers komen uit verschillende hoeken van de wereld. Een meer dan bonte context dus. Toch is het erg frappant hoe snel we gemeenschappelijke grond onder onze voeten vinden. Het verhaal van OF/BY/FOR ALL draagt dan ook een universele boodschap uit waar oprechte change makers zich graag voor engageren. We delen enkele ervaringen.
Nina Simon, space maker
Waarom namen de teamleden precies deel?
Tiny: “Ik nam deel omdat participatie een belangrijk onderdeel is in de (publieks)werking van de erfgoedcel en omdat er nog veel uitdagingen zijn bij het uittekenen en uitvoeren van het participatieplan rond de herbestemming van het historisch stadhuis in Leuven. Ik heb de boeken van Nina Simon met plezier gelezen en wou mezelf nu met dit bootcamp verder door haar (theorie, visie en praktijk) laten inspireren.”
Sarah: “Building strong community connections is exact waar we met Werkplaats immaterieel erfgoed naar toe willen gaan en wij geloven dat immaterieel erfgoed bij uitstek een verbindende factor is.”
Griet: “Stadsmuseum Lier is opgebouwd uit participatief DNA-materiaal. Een bootcamp volgen van goeroe Nina Simon betekende een uitgelezen kans om onze visie en praktijk verder te verrijken en te verdiepen.”
Marijke: “Om blijvend in te zetten op de participatieve praktijk in het museum vinden we het belangrijk om ook te blijven bijleren, om kennis en ervaring uit te wisselen met collega’s, om inspiratie en een toetssteen te vinden in de praktijk van Nina Simon en haar team rond het OF + BY --> FOR ALL-programma.”
En wat neemt het team na dit bootcamp mee naar hun praktijk?
Griet: “Participatie is een bewustzijn. Het is een integrale zaak. Wanneer participatie deel uitmaakt van de visie en missie van je organisatie, kun je niet anders dan het als een grondstroom te beschouwen voor je handelen in vrijwel alle aspecten van je job: samenwerkingsprocessen met groepen, het dagelijkse erfgoedwerk achter de schermen, de omgang met collega’s en publiek. Je bent een space maker. Ook groeide het inzicht in de noodzaak om als museum de vinger aan de maatschappelijke pols te houden. Oprechte connecties met lokale groepen en mensen – in de eerste plaats met hen die een zekere nood ervaren - liggen aan de basis van zinvolle samenwerkingen, empowerment van de partners en een grotere relevantie van een stadsmuseum.
Marijke: “De relevantie waar zo velen naarstig naar op zoek zijn, staat of valt met de mate waarin je oprecht verbinding kan maken met je publiek. De lessen van het OF + BY -> FOR ALL-programma waren een straffe reminder om daar telkens opnieuw je volle inzet tegenaan te gooien en ze boden nuttige kapstokken om dat proces stap voor stap uit te tekenen en te evalueren. Ook het engagement van de teamcollega’s om voor elkaar af en toe zowel ‘spiegel’ als ‘buddy aan de zijlijn’ te zijn, geeft een portie extra energie om mee naar huis te nemen.”
Sarah: “Het bootcamp bood me een meer gestructureerde aanpak om rond community building aan de slag te gaan. En ik kreeg bevestiging: werken aan meer diversiteit binnen je werking vraagt inderdaad je volle engagement, een focus op een afgebakende groep uit de community, en veel tijd.”
Tiny: “Ik heb nu heel veel goesting om aan de slag te gaan en om concrete ideeën verder vorm te geven. De wijze les is dat alles begint met een echt gesprek en dat we niet te snel in de plaats van onze community moeten denken. Als je van dit simpel uitgangspunt vertrekt, kunnen er mooie, verrassende en krachtige dingen gebeuren. Mislukken mag ook eens. Ik onthoud volgende principes: 'making space & taking risks', en 'let it go & go for it'. Ik hoop dat de Amerikaanse vibe nog lang mag nazinderen :-).”
Foto: Nina Simon start het bootcamp OF/BY/FOR ALL op in de Koninklijke Bibliotheek Den Haag, 14-15 oktober 2019
* N. Simon, The Participatory Museum. Santa Cruz, CA, 2010.
