Faro in Nederland: van 'burger doe je mee' naar 'erfgoed doe je mee'

Twee Amsterdamse dames in gesprek. Foto: Laura Thonne via Unsplash

Nederland is op weg naar de ondertekening van de Conventie van Faro waarin erfgoedgemeenschappen en participatie centraal staan. Maar wat betekent die conventie vandaag? Een magazine van de Nederlandse Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) brengt uitdagingen, knooppunten en praktijkverhalen in kaart en biedt bijzonder inspirerend leesvoer.

Hoe overbruggen we de kloof?

Het magazine vertrekt vanuit de vaststelling dat erfgoedzorg is gegroeid vanuit burgers. Zij ijverden voor het behoud van historische steden, legden verzamelingen aan of hielden een traditie levend. Vanuit die basis ontstond sindsdien een professionele sector die erfgoed op kundige wijze beheert en doorgeeft.

Maar door die institutionalisering dreigde de kloof met de leefwereld van de erfgoedgemeenschap heel diep te worden. Erfgoed werd steeds meer een verhaal van experts. De Conventie van Faro wil die kloof overbruggen, want 'erfgoed maken we samen'. Bovendien heeft erfgoed een sterke verbindende kracht en is het een bron van welzijn. Meer inzetten op linken met de maatschappij is dus een win-win voor iedereen.

Burgerparticipatie anno 2021

Maatschappelijke betrokkenheid is onmisbaar voor een goede erfgoedzorg, en daarom zetten heel wat erfgoedorganisaties in op participatie. Het Nederlandse magazine keert het gebruikelijke verhaal helemaal om. Want in plaats van de vraag te stellen hoe burgers kunnen participeren aan erfgoed, gaat het erom dat de sector moet participeren aan het maatschappelijk leven. Het komt erop aan aansluiting te vinden bij burgerinitiatieven en bottom-upbewegingen. Erfgoed kan volgens dit magazine zo een belangrijke rol spelen in de nieuwe relatie tussen burger en overheid, en helpen om de kloof tussen 'het leven' en 'de instellingen' te overbruggen.

Schatbewaarders

In het magazine komen verschillende betrokken burgerexperts aan het woord. Zij laten zien wat de waarde van persoonlijke inzet is, niet alleen voor erfgoedzorg, maar voor het welzijn van de maatschappij als geheel. Deze burgerexperts zijn waardevolle kritische meedenkers en makers, partners met een specifieke aanvullende expertise. Zij maken erfgoedprofessionals niet overbodig, maar het verhaal van de burger is volgens de Conventie van Faro wél de kern.

Inspiratie

Naast portretten van schatbewaarders vindt u in het magazine ook praktijkvoorbeelden en meer beschouwende teksten over onder andere de volgende onderwerpen: