Winston Churchill zei het al: “Never waste a good crisis”. In tijden van nood verandert de wereld sneller, en dat geldt ook voor de cultureel-erfgoedsector. Overal in de wereld zijn musea prominent aanwezig in deze crisis en ze ontwikkelen in sneltempo nieuwe online ervaringen. Ze bereiken daarmee een ander publiek dan gebruikelijk en dat is interessant. Waar het digitale museumwerk de voorbije jaren nog kon worden gezien als iets 'extra', maakt het deze maanden de kern uit van de museumwerking. En dat zou wel eens een blijvertje kunnen zijn.

MuSa, een Europees project over digitale vaardigheden, komt dan ook als geroepen. Dit project wil musea ondersteunen bij een duurzame digitale transformatie. Het ontwikkelde daarvoor vier competentieprofielen en een opleidingsaanbod. Op de afsluitende conferentie stelden de projectpartners de resultaten voor en blikten de organisatoren vooruit naar de toekomst.

Vier digitale profielen

Op basis van onderzoek bij musea in Zuid-Europa ontwikkelde het project vier jobprofielen. We zetten de grote lijnen voor u alvast op een rij, meer details vindt u in het rapport Emerging job profiles for museum professionals. 

Digital strategy manager

• Bepaalt de strategie voor de hele organisatie;
• weet hoe een museum werkt en koppelt dit aan een gevorderde kennis over innovateve digitale producten;
• is een mediator tussen de verschillende afdelingen en de stakeholders.

Digital collections curator

• Organiseert het digitaliseren van de collecies;
• organiseert online tentoonstelligen;
• staat in voor het bewaren van de digital born data;
• superviseert de registratie en het toekennen van metadata;
• bewaakt jrurische aspecten als veiligheid en copyright.

Digital interactive experience developer

• Ontwerpt betekenisvolle ervaringen voor alle types publiek;
• verricht onderzoek naar het (online) publiek;
• staat in voor de communicatie tussen het museum en externe hightechbedrijven: begrijpt hoe een museum werkt en kan dat duidelijk maken aan technische ontwikkelaars.

Online community manager

• Maakt een online audience development plan;
• betrekt, monitort en activeert het online publiek;
• verbindt de online community met de andere afdelingen;
• meet en evalueert het effect van de online activiteiten.

Voor al deze profielen geldt dat ze een mix van digitale competenties en soft skills moeten bezitten.

Een gefaseerd vormingsaanbod

Het MuSA-project ontwikkelde voor de bovenstaand vier profielen een vorming in twee fasen:

• Een MOOC (massive open online course)van acht weken die de basiscompetenties voor digitale profielen bijbracht. Aan deze cursus namen duizenden deelnemers deel. Later dit jaar wordt de MOOC herhaald (hou de FARO-website in de gaten).
• Vier gespecialiseerde 'blended' cursussen voor de vier specifieke profielen. Deze cursussen duurden zes maanden an bevatten praktische opdrachten die de deelnemers in de eigen organisatie moesten uitvoeren. Deze opleiding werd enkel getest in drie landen (Griekenland, Italië en Portugal). De makers bekijken nog hoe ze dit aanbod kunnen continueren.

Tien succesfactoren voor een digitale transformatie