Welke soorten leervragen hebben uw medewerkers?

Bij het opstellen van een vormingsbeleid staan leervragen centraal, of ze nu komen van een medewerker zelf, of vanuit het beleid. En of ze nu ad hoc zijn of eerder toekomstgericht, het is de moeite waard om deze vragen verder te onderzoeken en na te gaan wat een gepast antwoord op deze leervraag kan zijn. Laat ons starten met een voorbeeld:

De leervraag van Emma

Dit is Emma. Ze werkt ongeveer drie jaar in het museum. Niet zo lang geleden heeft ze Spectrum ontdekt en ze wil daar graag mee aan de slag. Ze vraagt zich vooral af hoe ze deze processen op maat kan maken van haar eigen organisatie. Hoe pakken andere musea dat aan?

Wat zou u haar adviseren?

U raadt haar aan naar een infomoment te gaan dat uitlegt wat Spectrum is.
U schrijft haar in voor een basiscursus Spectrum.
U moedigt haar aan om een intervisiegroep te starten met collega's die ook met Spectrum aan de slag gaan.
U zegt: probeer maar en experimenteer!
U stuurt haar naar de makers van Spectrum in Londen en zegt dat ze zo ook kan bijdragen aan de verdere vernieuwing van dit instrument

Vijf soorten leervragen

De antwoordkeuzes hierboven verwijzen naar de vijf soorten leervragen uit de FARO-brochure Tijd voor vakmensen. Hierbij een schema en een beetje uitleg:

U vraagt zich af wat een vrijwilligersbeleid precies inhoudt en welke voordelen de organisatie daaraan heeft. Of u zoekt een antwoord op de vraag of inzetten op waardering de moeite waard is? Dit soort leervragen betreffen een eerste kennismaking en zijn sensibiliserend.

Een nieuwe medewerker wil snel aan de slag met het opmaken van een digitaal beleidsplan. Of een gids wil graag de socratische methode in de vingers krijgen. Dit zijn voorbeelden van startersvragen.

Anderen zijn misschien al net iets meer beslagen op een bepaald domein, en willen graag nadenken over verdere verbetering. Zo vraagt een publiekswerker zich af hoe collega’s in andere organisaties inzetten op kleuters, of wil een archivaris eens horen hoe andere collega’s een verhuis hebben georganiseerd. Deze vragen peilen naar evaluatie en benchmarking.

Natuurlijk zijn er ook pioniers die graag nieuwe horizonten verkennen. Zij willen verkennen hoe ze kunnen werken met vluchtelingen of een nieuwe methodiek voor groepen ontwikkelen. Hun vraag is niet zozeer hoe anderen het aanpakken, wel hoe ze kunnen brainstormen en vernieuwen.

Een laatste type leervraag heeft alles te maken met verdieping. Mensen die deze vraag stellen hebben de basis in de vingers en kijken ernaar uit om op een hoog niveau van gedachten te wisselen. Ze willen dus specialiseren.

Leervragen en hun antwoorden

Al deze leervragen moeten op een andere manier beantwoord worden. Starters willen bijvoorbeeld hands-ontools om snel aan de slag te kunnen. Filosofische reflectie boeit hen minder, terwijl specialisten juist veel behoefte kunnen hebben om uit te zoomen. Iemand die een nieuwe materie wil verkennen moet nog overtuigd worden, terwijl innovatoren al snel en vooral samen willen nadenken. Niet elke leerinterventie matcht dus met de leervraag. En zo'n mismatch kan heel frustrerend zijn.

En Emma?

Zij heeft geen nood aan sensibilisering of aan een beginnerscursus. Bij haar gaat het erom te leren uit de praktijk van anderen. Een intervisiegroep is bijvoorbeeld ideaal, maar ook een werkbezoek of gewoon een goed gesprek met een collega kunnen haar verder helpen. Experimenteren en specialiseren komen misschien later nog wel, maar zijn nu niet haar eerste zorg.

De brochure Tijd voor vakmensen vat al die leervragen en hun antwoorden samen in het schema op de laatste pagina.