Hoe archiveer je een performance?
Meer dan ooit openen musea voor hedendaagse kunst hun deuren voor live-performances, niet alleen in hun tentoonstellingen maar ook in hun eigen collecties. Zo’n performances bewaren en documenteren blijft echter een uitdaging. De bestaande infrastructuur is immers vooral ontworpen voor de presentatie en conservering van visuele kunstobjecten. Hoe kan de archivering van artistieke praktijken hierin ingepast worden?
Onderzoeksproject
Deze vraag staat centraal in een onderzoeksproject van het Centrum Kunstarchieven Vlaanderen (CKV), een autonome organisatie binnen M HKA die zich richt op het behoud, de duurzame publieke ontsluiting en veldvorming van beeldende kunstarchieven.
Lotte Bode, onderzoeker bij het CKV, legt uit: “Eind 2018 benaderde de multidisciplinaire kunstenaar Otobong Nkanga het CKV met de vraag hoe haar performances kunnen gearchiveerd worden. Het CKV sloeg de handen in elkaar met professor Timmy De Laet (Universiteit Antwerpen), en ik startte hier een onderzoeksproject over op. Vanuit deze case reflecteren we ook op de aanwezigheid van andere performances in de collectie van het M HKA. We merken dat hier ook bij veel andere musea vragen over zijn. Wat doe je bijvoorbeeld met performances die elke keer anders uitgevoerd worden?”
Het CKV bouwt daarom expertise op over (internationale) performance archivering. Op 16 mei wil het CKV, in samenwerking met UAntwerpen, die expertise delen met het brede veld van kunstenaars, curatoren, wetenschappers, archivarissen en beleidsmakers die bij dit thema betrokken zijn.
“We hopen hiermee niet enkel expertise te delen en internationale toonaangevende voorbeelden aan te reiken, maar ook algemene bewustwording te creëren. Bij kunstenaars om na te denken over het verderleven van hun performances, maar vooral ook bij musea, om ze aan te sporen om te investeren in performancekunst. Laten we performancekunst als erfgoed benaderen dat in de collecties van onze musea en archieven opgenomen wordt; een gedeelde verantwoordelijkheid van zowel kunstenaars als instellingen.”
Tussen artistieke poëtica en institutioneel beleid
Via drie panels plaatst het symposium een aantal spanningsvelden centraal bij het archiveren van live-performances. Elk panel is samengesteld uit een kunstenaar, een curator en een theoreticus. De panelleden worden uitgenodigd om vanuit de performancepraktijk van de kunstenaar een gesprek aan te gaan over aandachtspunten voor het archiveren van performancekunst binnen de bestaande institutionele kaders.
Panels:
- De poëtica van het archief (Otobong Nkanga, Agnieszka Sosnowska, Chantal Kleinmeulman)
- De politiek van het verwerven van performances (Katya Ev, Toni Sant, Louise Lawson)
- Het kunstenaarsarchief als collectieve inspanning (Seppe Baeyens, Martha Balthazar, Annet Dekker, Sezin Romi)
Nadien zoomt de keynotelezing van professor Barbara Clausen (Université du Québec à Montréal) in op de plaats van performancekunst op het kruispunt van archief, collectie en presentatie.
Een gedetailleerd programma vindt u hier. Via die link kunt u zich ook inschrijven. De voertaal is Engels.
Foto's: ‘Birds’ (2021) van Seppe Baeyens in cocreatie met Yassin Mrabtifi & Martha Balthazar. Foto door Pierre Gondard. // ‘Augenmusik’ (2016) van Katya EV. Foto door Mathilde Geldhof.
