Van kabas tot rugzak: inspirerend schoolerfgoed

Curator Mike Carremans (AMVB) leidt leerlingen rond op de tentoonstelling © FARO

Het Archief en Museum voor het Vlaams leven in Brussel (AMVB) plaatst schoolerfgoed centraal in de tentoonstelling Van kabas tot rugzak. In Gemeenschapscentrum De Markten komen bezoekers meer te weten over 200 jaar Nederlandstalig onderwijs in Brussel. Een bijzonder interessante expo, zeker voor erfgoedmedewerkers die zich naar aanleiding van Erfgoeddag 2022 willen onderdompelen in onderwijsgeschiedenis en de presentatie ervan.

Leerlingen aan de slag met lei en griffel © FARO

De tentoonstelling is verspreid over vier ruimtes, die gekoppeld zijn aan vier periodes van op- en neergang van het Nederlandstalig onderwijs. Per tijdsperiode is er een opstelling waarin zowel (originele) archiefdocumenten als uitvergrote reproducties te zien zijn. Het gaat om zeer uiteenlopende archiefstukken zoals oude klasfoto’s, handboeken, nieuwjaarsbrieven, officiële documenten over de leerplicht …

Daarnaast zijn er ook infographics en panelen die via tekst en beeld meer achtergrondinformatie geven over de periode. De tentoonstelling bevat bovendien heel wat objecten die de bezoeker in de tijdsgeest onderdompelen zoals oude schoolbanken en -borden, landkaarten, een telraam, liniaal, lei en griffel.

In elke ruimte is er ook een audiovisueel fragment te zien. “Er werd per tijdsperiode ook een filmpje opgenomen over de belichte thema’s. Het gaat niet om documentairebeelden maar om een geënsceneerd verhaal van een kleindochter die met haar grootvader praat over hoe het was om vroeger naar school te gaan,” zegt Steph Feremans, directeur van het AMVB.

“Met deze filmpjes willen we de tentoonstelling opentrekken naar een groot publiek. Onderwijs is een belangrijk maatschappelijk thema. We willen dan ook verschillende generaties bereiken en mikken met de filmpjes expliciet ook op een schoolgaand publiek.”

Audiovisueel fragment in de tentoonstelling 'Van kabas tot rugzak' © FARO

Randactiviteiten rond schoolerfgoed

Het AMVB grijpt de tentoonstelling aan om heel wat activiteiten over schoolerfgoed op te zetten.

  • Zo werden er voor de derde graad van het basisonderwijs en voor het secundair onderwijs lespakketten ontwikkeld over mondelinge geschiedenis-vaardigheden. Het AMVB zet hiermee volop in op het archiveren van mondelinge getuigenissen over onderwijs in Brussel, zowel van leerkrachten als leerlingen.
  • Korei organiseert rondleidingen voor groepen bij de tentoonstelling. Meer info en reservatie: klik hier.
  • Het AMVB zet dit schooljaar ook een vormingstraject op om Brusselse scholen bewuster te maken van archiefzorg voor hun schoolarchief.
  • In samenwerking met Muntpunt worden er lezingen georganiseerd. Er volgt ook een colloquium i.s.m. de Vrije Universiteit Brussel en de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. Meer precieze info volgt op de website van het AMVB.
  • Ook Brukselbinnenstebuiten springt op de kar met de gegidste wandeling Zit stil! Over onderwijs in Brussel, die op zaterdag 11 december om 13.00 uur start aan GC De Markten. Meer informatie vindt u hier.
  • In januari 2022 zal er samengewerkt worden met de VGC jeugddienst om op de binnenplaats van GC De Markten iets te organiseren rond schoolerfgoed op de speelplaats.

Praktische informatie

De tentoonstelling loopt tot 28 januari 2022 in Gemeenschapscentrum De Markten. Meer informatie vindt u hier.

Wil u zelf ook aan de slag met schoolerfgoed? Onder het motto Erfgoeddag maakt school! duikt Erfgoeddag in 2022 in het rijke schoolleven en -verleden. Op zondag 24 april is er de klassieke Erfgoeddag. In de daaropvolgende Erfgoeddag-week, van 25 tot 29 april, ligt de focus op scholen. Doe alvast inspiratie op in deze brochure of ontdek het vormingsaanbod dat FARO hierrond aanbiedt. 

Foto's: Curator Mike Carremans (AMVB) leidt leerlingen rond op de tentoonstelling // Leerlingen aan de slag met lei en griffel // Audiovisueel fragment in de tentoonstelling Van kabas tot rugzak. © FARO 

Jelena Dobbels
AMVB
schoolarchief
schoolerfgoed
erfgoeddag
mondelinge geschiedenis