Accuraat digitaliseren in kleur met ECI RGB v2

icc profielen

 

Van “nature” bevat een bestand met een afbeelding (TIFF, JPEG, PDF,…) geen informatie waaruit de computer kan afleiden hoe de kleuren van een afbeelding precies moeten geïnterpreteerd worden. Om die reden wordt aan een dergelijk bestand een gestandaardiseerd kleurprofiel of ICC-profiel toegevoegd. Als het ware een handleiding kleurinterpretatie voor de computer. Bij 24 bit kleurenafbeeldingen gebruiken erfgoedinstellingen in de regel het Adobe RGB profiel. Soms ook het sRGB-profiel.

Een nieuw kleurprofiel is echter in opkomst: ECI RGB v2. Organisaties zoals DEN (Digitaal Erfgoed Nederland), Bureau Metamorfoze, het Center for Digital Imaging en CEST (project van eDAVID en Packed) adviseren het gebruik van dit profiel bij het digitaliseren van erfgoed.

De opkomst van L*-kleurprofielen

ICC-profielen werden gelanceerd de jaren ‘90. Een hele reeks standaardprofielen werden toen op de markt gebracht: sRGB, Adobe RGB, Apple RGB, … Deze eerste generatie van standaardprofielen werd telkens ontwikkeld met een bepaald outputmedium voor ogen. Ofwel een accurate weergave op een scherm (bv: sRGB en Apple RGB), ofwel een accurate kleurweergave bij het afdrukken op papier (bv: Adobe RGB). 

Bij het digitaliseren betekent dit dat men reeds bij het maken van de scan een keuze moet maken. Indien men kiest voor een schermgeoriënteerd standaardprofiel, zal  men een onjuiste kleurreproductie krijgen bij het afdrukken op papier. Kiest men voor een papiergeoriënteerd  standaardprofiel, dan krijgt men een onjuiste weergave op het scherm. Multifunctionele kleurprofielen waren er niet (tenzij men naar 48 bit scans gaat). 

Hier komt nog bij dat men een standaardprofiel creëerde om bekeken te worden op een scherm dat gekalibreerd is volgens een bepaalde gammawaarde. Wanneer het inputprofiel naar een standaardprofiel wordt omgezet, betekent dit dat de kleuren vervormd worden naar een bepaalde gammawaarde toe (ook papiergeoriënteerde kleurprofielen). Indien men vervolgens de afbeelding wil afdrukken, moet de vervorming voor de gammawaarde er weer uitvervormd worden. Dat deze omzettingen gepaard gaan met kwaliteitsverlies, laat zich raden. 

Afhankelijk van het gekozen standaardprofiel moet men het scherm ook volgens een andere gammawaarde kalibreren. Stel: u wenst op hetzelfde scherm afbeeldingen met verschillende kleurprofielen met verschillende gammawaarden te bekijken. Dit impliceert dit dat men voor elke afbeelding het scherm anders zou moeten kalibreren. 

De uitvinding van L*-profielen verhelpt deze zaken. In deze profielen wordt immers niet langer gebruik gemaakt van gammawaarden. De bijhorende vervormingen van de kleuren behoren hierdoor tot de verleden tijd. Bovendien zijn deze profielen crossmedia. Bij het digitaliseren hoeft u dus niet langer te kiezen tussen scherm of papier. Op beide media krijgt men een goede kleurreproductie. 

Een omschakeling naar L*-profielen betekent dat men alle schermen volgens dezelfde parameters mag kalibreren. Dit zal uiteraard pas het geval zijn wanneer L*-profielen de oude profielen volledig verdrongen hebben. Tot die tijd neemt het aantal mogelijke gammawaarden enkel toe door de komst van L*-profielen: 1.8, 2.2 en L*.

 

ECI RGB v2

ECI RGB v2 is een L*-profiel voor 24-bits-afbeeldingen. Dit kleurprofiel werd ontwikkeld door het ECI (European Color Initiative). Dit is een Europese (vooral Duitse) organisatie van uitgevers die streeft naar apparaatonafhankelijke kleurinformatie. Het ECI heeft dit profiel voorgelegd aan ISO met de bedoeling het op te nemen in ISO 22028. Dit is de standaard waar ProPhoto RGB voor 48 bit afbeeldingen reeds in zit. De kleurruimte is groter dan van om het even welk ander 24-bits-standaardprofiel. Dit verschil is het meest zichtbaar bij het digitaliseren van bijvoorbeeld foto’s met veel schaduwen. 

U kunt dit standaardprofiel downloaden van de webstek van het ECI. Ongeveer halfweg de pagina onder "Working color space eciRGB".

 

Vergeet je scherm niet

Wanneer je ECI RGB v2 gebruikt moet je je scherm anders kalibreren. Dit zijn de instellingen:

Gamma: L*

Kleurtemperatuur: 5000 K

Lichtintensiteit: 80 cd/m2 (LCD) of 120 cd/m² (CRT)

Oudere en goedkopere (< 300 €) kalibratiesensoren- en software zijn niet voorzien op L*-kalibratie. 

 

Jeroen Poppe
digitaliseren
Kleurprofiel
ICC-profiel
ECI
ECI RGB v2