Terwijl de Belgische musea en erfgoedinstellingen sinds 18 mei opnieuw publiek mogen ontvangen, bereiden ook de Nederlandse musea zich voor op heropening vanaf 1 juni. Op verzoek van de overheid werkte de Nederlandse Museumvereniging samen met andere brancheorganisaties in de gastvrijheidssector, een protocol uit voor een veilige en verantwoorde heropening van musea.

Dit protocol maakt het mogelijk dat bezoekers vanaf 1 juni veilig samen uit kunnen in het museum en dat vrijwilligers, medewerkers en leveranciers die niet tot de risicogroepen van het coronavirus behoren op een veilige manier hun werk in het museum kunnen doen. De maatregelen in het protocol zijn bedoeld om nieuwe besmettingen met het coronavirus te voorkomen en de gevolgen van het virus te beperken zonder dat musea gesloten moeten blijven. Op basis van dit document kunnen musea zich voorbereiden en de nodige maatregelen treffen.

Protocol voor een veilige en verantwoorde heropening van musea

Voorwaarde voor heropening van een museum in Nederland is dat het voldoet aan de vereisten die in dit protocol worden gesteld. Ongeacht of het museum al dan niet aangesloten is bij de Museumvereniging of geregistreerd is in het Museumregister Nederland, moet elk museum afwegen of openstelling onder dit protocol haalbaar is, ook in personele en financiële zin. Zo wordt in het Nederlandse protocol heropening musea onder meer aandacht besteed aan maatregelen om:

• de toestroom van bezoekers in goede banen te leiden (bv. maximumcapaciteit van 1 bezoeker/gezelschap per 10 vierkante meter, online en/of telefonische ticketreservatie, scheiden van in- en uitgaande bezoekersstromen, aanbrengen van looproutes en afstandsmarkeringen enz.);
• een duidelijke communicatie over de veiligheidsmaatregelen met bezoekers op te zetten;
• medewerkers en vrijwilligers in het museum opnieuw veilig aan de slag te laten gaan (met ook aandacht voor op- en afbouw exposities, restauratie- en depotwerkzaamheden);
• beveiliging en hulpverlening in het museum blijvend veilig te laten verlopen;
• leveranciers en transporteurs veilig aan het museum te laten leveren;
• voldoende schoonmaak en desinfectie van contactoppervlakken en aanraakpunten (bv. ook touchscreens of andere interactieve apparatuur) te voorzien;
• het gebruik van de vestiaire en de toiletten veilig te laten verlopen;
• de infobalie/kassa, toegangscontrole, museumwinkel en/of -restaurant veilig te bedienen enz.

Het Nederlandse protocol heropening musea is ook afgestemd op de protocollen van andere sectoren zoals o.a. veilig winkelen, veilig naar kantoor, heropenstelling bibliotheekvestigingen, verantwoord bioscoop- en filmtheaterbezoek en andere.

Het volledige protocol nalezen?

De op 6 mei gepubliceerde conceptversie werd inmiddels door de Nederlandse overheid goedgekeurd. De definitieve versie van het Nederlandse protocol heropening musea - tevens inspirerend voor de Belgische musea - kunt u online nalezen op museumcontact.nl. Daar worden de voornaamste punten ook nog eens samengevat in een overzichtelijke Q&A protocol heropening musea. 

Het protocol vermeldt onder meer de nood aan een heldere en herkenbare bewegwijzering en instructies voor bezoekers. Om musea hierin te ondersteunen, ontwikkelde de Nederlandse Museumvereniging inmiddels een toolkit voor tijdelijke bewegwijzering. Het pakket bevat onder meer downloadbare pictogrammen, een set met informatieborden en materiaal om bezoekers op voorhand te informeren over de coronamaatregelen via de website van het museum of de socialemediakanalen.

Getuigenis van museumdirecteuren

In een artikel in de Nederlandse krant Trouw vertellen verschillende museumdirecteuren (o.a. Museum Kranenburgh, Bergen, Lalique Museum Doesburg, Rijksmuseum Amsterdam en De Pont Museum Tilburg) over hoe zij de heropening van hun museum tegen 1 juni voorbereiden en wat het naleven van de maatregelen in het protocol heropening musea in de praktijk voor hun museum betekent. Ook in het NRC (NEMO Amsterdam en Naturalis Leiden), het Friesch Dagblad (Museumfederatie Fryslân, Spoorwegmuseum Sneek, Museum Dokkum, Museum Dr8888) en op de website van Nieuwsuur (Nieuwe Kerk Amsterdam, Teylers Museum Haarlem en Stedelijk Museum Breda) zijn vergelijkbare getuigenissen terug te vinden.

In deze video onderaan dit blogbericht legt de directeur van het Jopie Huisman Museum in Workum uit hoe zij zich concreet aan de coronamaatregelen hebben aangepast: