21 september: Wereld Alzheimerdag

Op 21 september vragen organisaties, reeds sinds 1994, wereldwijd aandacht voor personen met dementie tijdens Wereld Alzheimerdag. Ook in de cultureel-erfgoedsector staat dit thema sinds enige tijd op de agenda, met museale rondleidingen op maat van mensen met dementie en hun begeleiders, en met ontmoetingsmomenten tussen de zorg- en cultureel-erfgoedsector. Een overzicht van enkele initiatieven en bronnen.

  • Studiedag Out maar niet oud:
    Op maandag 21 september 2015 (internationale dag van de dementie) organiseert erfgoedcel TERF een studiedag rond erfgoed- en ouderenzorg in Roeselare. Beide sectoren kunnen elkaar op deze studiedag beter leren kennen en geënthousiasmeerd geraken om samen te werken.
  • M HKA: Meet me at M HKA
    Vanaf april 2014 biedt het M HKA een bezoekersprogramma aan voor personen met beginnende dementie en hun mantelzorgers. Meet Me @ M HKA werd ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit Antwerpen en is geïnspireerd op het succesvolle Meet Me at MoMA dat al sinds 2006 loopt. Elke eerste zaterdag van de maand kunnen individuele bezoekers er terecht voor het programma. Voor een groepsbezoek kan apart gereserveerd worden. In het kader van het kunstenaarsproject De Alzheimer Code (september-oktober 2015) volgt een kunstinstallatie van Bie Michels en op 10 oktober nog een studiedag over kunst en dementie in het M HKA.
  • Middelheimmuseum
    Ook het Middelheimmuseum biedt rondleidingen op maat aan. Op verschillende zondagnamiddagen kunnen mensen met dementie en hun begeleiders aansluiten. In een filmpje getuigen gidsen Els en Tom over dit initatief.
  • Wereld van herinnering in M-Museum Leuven
    Ook mensen met dementie genieten van kunst. Samen met partners uit de zorgsector lanceert M – Museum Leuven daarom Wereld van Herinnering, een sociaal-artistiek project rond kunst en dementie. Een Wereld van Herinnering biedt persoonlijke getuigenissen, een aangepast parcours, rondleidingen, een audiotour en een spel. De kracht van de verbeelding en de belevingswereld van mensen met dementie staan telkens centraal. Zij maakten ook de selectie van de werken uit de M-collectie. Bovendien lanceert M een herinneringskamer. Een Leuvense stoof, een porseleinen servies, grammofoonplaten met muziek uit de oude doos … tal van objecten brengen er de jaren waarin iemand zich thuis voelde, weer tot leven. Van 15/09/2015 tot 30/06/2016.
  • Kinderen en jongeren en dementie in M-Museum Leuven
    Kinderen en jongeren krijgen vaak te maken met dementie. Zij zien hoe sommige van hun grootouders of overgrootouders anders zijn, zich anders gedragen en niet meer ‘voldoen’ aan de norm. De doe-verhalen, workshops en bijzondere rondleidingen die Artforum en M-Museum Leuven aanbieden, zetten hen aan tot nadenken, over de anderen en over zichzelf. Tijdens De Alzheimer Code toont M-Museum Leuven ook kortfilmpjes van en over mensen met dementie.
  • De Alzheimer Code
    De Alzheimer Code wil de nieuwsgierigheid wekken en vooral meer aandacht vragen voor wat de aandoening van de eeuw lijkt te worden. De boodschap is duidelijk: mensen met dementie tellen mee! Steeds meer mensen krijgen met Alzheimer of een andere vorm van dementie te maken. Op dit ogenblik telt Vlaanderen 116.000 mensen met dementie. Tegen 2050 zal dit aantal aangroeien tot ruim 200.000. Het is met andere woorden broodnodig dat dementie volop aandacht krijgt. Beeldende kunstenaars, schrijvers, filmmakers en theatermensen spreken er zich alvast meer en meer over uit. In september – oktober 2015 loopt in Vlaanderen en Brussel het kunstenaarsproject De Alzheimer Code. Het is een sociaal-artistiek initiatief: artistiek van opzet en idee, sociaal van inhoud. De Alzheimer Code biedt een uitgebreid programma aan: tentoonstellingen in het M HKA (Antwerpen), het Museum Dr. Guislain (Gent), M-Museum Leuven en Muntpunt (Brussel), films en documentaires op Canvas, workshops en interactieve voorstellingen voor kinderen en jongeren, momenten van reflectie …
  • Museum Dr. Guislain
    In het kader van De Alzheimer Code toont het museum foto’s van Mirjam Devriendt.
  • 2 december 2015: publicatie en publieksmoment ‘Erfgoed en dementie’
    FARO en het Kennispunt Mantelzorg lanceren de publicatie ‘Erfgoed en dementie. Het creëren van een aanbod rond reminischentie naar personen met dementie en hun mantelzorgers'. Hou de FARO-agenda in de gaten!
  • Musea Rupelstreek gidsen voor dementerenden
    Museum Rupelklei in Terhagen en Heemmuseum 'Omtrent den Hover' in Hemiksem starten met rondleidingen voor dementerenden. Een tiental gidsen heeft daarvoor een speciale opleiding genoten.
    En nog vele andere musea hebben ook plannen om rondleidingen op maat van mensen met dementie aan te bieden.
  • Erfgoeddag 2017: Noteer nu al zondag 23 april 2017 in uw agenda, want dan staat Erfgoeddag in het teken van het thema ‘zorg’, een ideale kruisbestuiving tussen de cultureel-erfgoedsector en de zorgsector.

 

Katrijn Dhamers