Hoe kan een (kunst)museum betekenisvolle ervaringen creëren bij diverse bezoekersgroepen, door samen te (leren) kijken, denken en discussiëren? Soms kan de gezamenlijke studie van één kunstwerk meer betekenisvol zijn dat een rondgang in het museum.

Rika Burnham (Head of Education, The Frick Collection New York) is coauteur van het boek ‘Teaching in the art museum: interpretation as experience’ (2011). Tijdens haar lezing ‘Acts of Interpretation’ op 17 juni 2013 verduidelijkte ze haar praktijk.

Burnham beschouwt iedere groep als een ‘interpretatieve gemeenschap’ die collectief betekenis geeft aan een kunstwerk door middel van dialoog. Het komt er op aan de dialoog als begeleider zo optimaal mogelijk te laten verlopen.

In een dergelijke dialoog is iedere inbreng evenwaardig: bezoekers brengen in het gesprek in wat zij zelf weten, en de gids brengt in wat hij/zij weet. Burnham onderkent vier voorwaarden voor een rijke dialoog met de bezoekers:

• Laat als gids ruimte voor stilte en ruimte voor spreken.
• Aanvaard dat ideeën van bezoekers in willekeurige volgorde naar voor komen.
• Elk idee is welkom in de dialoog. Geloof in de waarde van wat een bezoeker te zeggen heeft.
• Stop met vragen stellen, maar laat de deelnemers het gesprek leiden door wat ze zien en willen weten over het kunstwerk.

En bovenal stelt ze: “You have to believe there is value in the group. Always. In every group.”

Burnham pleit om als gids zelf geen vragen te stellen maar om dit over te laten aan de deelnemers. Zo wordt iedere ‘rondleiding’ als het ware geleid door de bezoekers zelf, met name op basis van wat zij willen weten. Ze bepleit eveneens om bezoekers zoveel mogelijk zelf ideeën te laten formuleren. Door als gids steeds opnieuw groepen mee te nemen naar hetzelfde kunstwerk wordt u als gids als het ware een  bewaarplaats van alle mogelijke interpretaties. En dat maakt het verhaal van het museum, het kunstwerk, of van de gids uiteraard alleen maar rijker.

Workshop

Op 18 juni 2013 vond een workshop met Rika Burnham plaats in het Rockoxhuis. Tijdens de workshop paste Rika Burnham haar methode van leren toe met een tiental deelnemers bij een schilderij van Joachim Patinir in het Rockoxhuis. Een uur lang werd al zittend voor het schilderij, vanaf verschillende posities, het schilderij besproken. Deelnemers stelden vragen, gaven hun mening. Mondjesmaat lichtte Burnham de context van het schilderij toe. Op deze manier bouwden de deelnemers een rijke én gezamenlijke interpretatie op van het kunstwerk.

Meer weten?

• Bekijk de video van de lezing van Rika Burnham
• Lees de educatieve inzichten van Rika Burnham