De 'lange 20ste eeuw' van Eric Hobsbawm (1917-2012) is nu definitief geëindigd

In de 21ste-eeuwse kritische erfgoedstudies ('critical heritage studies') wordt Eric Hobsbawm, net als zijn intellectuele en ideologische kameraden E.P. Thompson en Raphael Samuel, beschouwd en dus gewoon toegeëigend als een van de belangrijkste referentiepunten en voorlopers uit de 20ste eeuw. Het lijkt een ironie van het lot dat het concept 'invented traditions' een van de erfenissen zal zijn die nog heel lang in één adem met Hobsbawm zullen worden vermeld; maar dat is en blijft een krachtige splinterbom die de studie van volkscultuur, erfgoed en identiteit voor altijd veranderd heeft.

Hobsbawm heeft in vele velden baanbrekende studies gepubliceerd, niet alleen in onderzoek van nationalisme en staatsvormingsprocessen, sociale en economische geschiedenis, maar ook in discussies rond ideologie en politiek. Deze man die in het jaar van de Russische Revolutie geboren werd in de stad van Pharos, net aan het Derde Rijk ontsnapte en daarna in de nazomer van het British Empire terechtkwam, heeft de 20ste eeuw tot de val van het IJzeren Gordijn intensief beleefd en van commentaar en duiding voorzien. Hij greep daarbij niet alleen terug naar de 'lange 19de eeuw', maar mobiliseerde een buitengewone hoeveelheid onderwerpen, studies en historische ontwikkelingen.

Laten we als kritische erfgoedwerkers, naast zijn pleidooi om vooral ook plaats te blijven ruimen of afdwingen voor mensen, dingen en verhalen buiten het 'authorized heritage discourse' over monumenten, forten, kastelen en kathedralen, voor geschiedenissen en erfgoed van onderop, vooral de enorme eruditie  van dit kind van Alexandrië (in de tijd voor Google) onthouden. Hobsbawm overleed op 1 oktober 2012.

Marc Jacobs