Midden maart 2020 ging ons land voor de eerste keer op slot. Ook musea moesten de deuren sluiten. Het klassieke sectoroverleg tussen musea, het Vlaams Museumoverleg, maakte vrij snel de digitale omslag. Het Museumoverleg XL was geboren. Daardoor konden museumprofessionals met elkaar in contact blijven. Meer nog, ze konden de dialoog aangaan over de situatie.

Vrij snel kwam het gesprek op gang over een mogelijke heropening van de musea. De professionele museumsector kwam al gauw tot de consensus dat ze in staat zou zijn om een veilig museumbezoek te garanderen. Meer nog, men ging er prat op dat een museumbezoek zou kunnen bijdragen aan het individuele en collectieve welzijn.

Dit overleg resulteerde in het 7-puntenplan dat ook aan de toenmalige GEES en taskforces werd voorgelegd. Omdat het plan helder was én gedragen werd door de sector, bleek het overtuigend genoeg. In mei 2020 konden de musea, onder strikte voorwaarden, heropenen.

Heropenen door samenwerking: een tweede keer

Maar de pandemie bleef toeslaan. En het land moest noodgedwongen opnieuw drastische maatregelen treffen. Een tweede lockdown in november 2020 was het gevolg. Opnieuw bundelden de musea de krachten, ook over de taalgrenzen heen. Al vrij snel werd het 10-puntenplan geschreven en goedgekeurd. Een tweede heropening volgde op 1 december. De musea bleven sindsdien geopend.

Gesloten musea in andere landen: bijdrage in de Franse senaat

Spijtig genoeg waren musea in heel wat andere landen een ander lot beschoren. Musea in bv. Nederland, Griekenland, Zwitserland en Denemarken bleven veel langer gesloten. In Frankrijk was het zelfs wachten tot 19 mei voor een heropening.

In het buitenland bestond een grote interesse in de manier waarop de situatie in België werd aangepakt. Zo nodigde de Franse senaat een afvaardiging uit België uit om het proces dat in ons land werd doorlopen, te komen toelichten. Eind maart gingen Sarah Bastien (algemeen zakelijk directeur, musea Gent) en Alexandre Chevalier (président ICOM België/ Wallonië-Brussel) in op deze vraag. Ze legden uit welke maatregelen de musea in Vlaanderen en Wallonië/Brussel namen om bezoekers veilig rond te leiden. Uiteraard besteedden ze ook aandacht aan de manier waarop musea en andere organisaties waaronder FARO de krachten zeer solidair bundelden en samenwerkten. Er waren de vele digitale meetings en livesessies én natuurlijk ook de Sectorgids voor musea om de sector te informeren, en de mogelijkheid tot uitwisseling te creëren.

Le Quotidien d'Art wijdde op 21 april 2021 een artikel aan de interventie in de Franse senaat. U kunt dit artikel hier raadplegen (bron: 'Politique culturelle. Réouverture des musées: l’interminable exception française', in Le Quotidien de l’Art, 21 april 2021, p. 8-9.)

COVID-19: informatie voor de cultureel-erfgoedsector

Consulteer voor meer informatie over de coronacrisis de pagina van FARO voor de cultureel-erfgoedsector (roerend en immaterieel erfgoed) en de mensen die er professioneel of vrijwillig aan de slag zijn. We verwijzen naar diverse sectorgidsen, protocollen, aanbevelingen en websites over het COVID-19-virus die relevant zijn voor de cultureel-erfgoedsector. 

Hebt u een algemene vraag over uw werking tijdens de COVID-19-pandemie? Stuur een mailtje naar corona@faro.be. 

Foto: Sophie Louisnard via Unsplash