Europa wordt bestuurd vanuit twee hoofdsteden, Brussel en Straatsburg, die wat hun talige situatie betreft erg op elkaar lijken. Beide steden liggen in vanouds Germaanstalig gebied, maar wel ook in de contactzone met het Romaanse taalgebied. In beide steden heeft het Frans, dat er vandaag de overheersende endogene officiële taal is, eerst in een relatief recent verleden ingang gevonden om er vervolgens snel de bovenhand te halen op de autochtone Germaanse taalvarianten. Van de Brusselse bevolking was immers aan het einde van de 18de eeuw niet meer dan 5 à 10% Franstalig. De Elzas werd in de 17de eeuw voor het eerst door Frankrijk geannexeerd en de taal van Voltaire kreeg in deze grensregio van de République vervolgens slechts zeer geleidelijk voet aan de grond. Door de adaptatie van de naburige Romaanse standaardtaal als meest gebruikte officiële taal kwam in beide Europese hoofdsteden de oorspronkelijke lokale spreektaal van het volk sterk onder druk te staan. Zowel in Straatsburg als in Brussel bestaat er dan ook sinds enige tijd een groeiende aandacht voor het oorspronkelijke talige erfgoed en zijn bedreigde positie.

E friehjohr fer unseri sproch
Op 20 maart 2010 werd in Saint-Amarin in de Elzas de negende editie van een regionaal dialectenfestival met als titel 'E friehjoh fer unsere sproch' feestelijk ingezet. Het in 1994 met steun van de departementale overheid opgerichte Office pour la Langue et la Culture d'Alsace (OLCA - Elsassisches Sprochàmt) is de drijvende kracht achter dit grootschalige evenement met jaarlijks meer dan 500 lokale activiteiten, die allemaal de bedoeling hebben om het gebruik van de lokale Germaanse dialecten in de Elzas te bevorderen en jongeren opnieuw enthousiast te krijgen om de streektaal aan te leren en te gebruiken.

Het symbool waarmee men de slogan 'Mir rede Elsassisch' opnieuw tot een realiteit bij het merendeel van de bevolking probeert te maken is een zwaluw, een Schwälmele in de streektaal. Tijdens de voorjaarscampagne worden ook elk jaar een aantal organisaties en individuen die zich bijzonder hebben ingezet voor dat doel onderscheiden met een zwaluwtrofee. De Goldschwälmele als hoogste onderscheiding voor inspanningen ten gunste van het dialectgebruik gaat dit jaar naar het Théâtre alsacien uit Mehlhüsa (Mulhouse). Sinds 2001 maakt het regionale bestuur van de Elzas gebruik van de modaliteiten die het nationale onderwijsministerie gecreëerd heeft voor tweetalig onderwijs. In het regionale kleuter- en basisonderwijs wordt daarbij gewerkt met het zogenaamde 'enseignement à parité horaire', waarbij Frans en Duits op gelijke basis (elk twaalf uur per week) doeltaal en instructietaal zijn in de lessen. In sommige colleges en lycea in de Elzas wordt op die tweetalige basis verder gewerkt en worden twaalf lesuren per week in het Duits gegeven. Deze regio probeert dus toekomstgericht zijn grenspositie tussen twee grote Europese taalgebieden te verzilveren door jongeren via het onderwijs de troef van echte tweetaligheid mee te geven. Het Elsassisches Sprochàmt probeert om die basis van tweetaligheid in het officiële taalgebruik nog te verrijken met ook het regionale taaleigen en daar de nodige werkmiddelen voor ter beschikking te stellen. Zo richt de Association AJFE (Alsace - Junge fers Elsassische) zich sinds 1999 met onder andere een cursusaanbod in de regionale spreektaal tot jongeren. Op de website van de Verain fer's Cültürälla Ärbgüat vum Elsàss kan men  een online vertaalwoordenboek (van en naar het Frans) raadplegen. En in Straatsburg is er sinds 1997 een heuse Bibliothèque Alsatique met boeken (41.000 volumes vanaf de vijftiende eeuw) en documentatie allerhande over het regionale erfgoed, inclusief de Elzasser streektaal en haar lokale varianten.

Als het regent in Straatsburg…
Ook in Brussel bundelen sinds bijna tien jaar een aantal lokale verenigingen die begaan zijn met het Brusselse dialect hun krachten in de koepelorganisatie Ara!. Van 17 april tot 2 mei 2010 organiseren zij voor de zevende keer op rij een Weik van ’t Brussels, dit jaar onder de titel 'En avant la musique'. Het programma is weerom goed gevuld en bestaat, zoals ook in de Elzas, grotendeels uit woord-, muziek- en theateroptredens in de lokale spreektaal. Ara! werkt niet met zwaluwen, maar bekroont ieder jaar wel één of meer Brusseleirs van ’t joêr. Wekelijks op zondagavond verspreidt ARA! ook de digitale Gazet van Brussel, die integraal in de oudste endogene spreektaal van de hoofdstad geschreven wordt. Naast nieuws en (veel) zwans bevat ze ook informatie over alle dialectgerelateerde activiteiten met betrekking tot het Brussels. Het jongst verschenen nummer is reeds het honderdvijftigste op rij. Wie zich gratis wil abonneren op de Gazet hoeft niet meer te doen dan zich via e-mail aan te melden op: gazetvanbrussel@telenet.be.