509 erfgoedorganisaties en -instellingen vierden vandaag de 18e editie van Erfgoeddag in Vlaanderen en Brussel. 700 gratis activiteiten in musea, archieven, erfgoedbibliotheken, archieven, heem- en geschiedkundige kringen – hadden in 232 gemeenten een fraai aanbod in teken van Kiezen. Naar schatting namen er dit zonnige weekend een 200.000 bezoekers deel aan erfgoeddagactiviteiten. Dit alles in het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed 2018. De publieke belangstelling, de aandacht van de media, de honderden activiteiten tonen aan dat Erfgoeddag een van de belangrijkste toonmomenten zijn van onze archieven, erfgoedorganisaties, musea, enz.

Kiezen voor erfgoed 

Zoals iedere editie loopt er een rode draad doorheen Erfgoeddag. Deze keer was dat het thema Kiezen, wat breed ingevuld werd. De geschiedenis van politieke verkiezingen kwam op vele plekken aan bod. Mensen konden op sommige locaties zelf stemmen op hun favoriete erfgoed. Daarnaast gaven musea, archieven, erfgoedbibliotheken en tal van andere erfgoedinstellingen een kijk op hoe (en waarom) ze elke dag keuzes maken. Wat, hoe en waarom bewaren? Hoe kan het bestudeerd worden? Wat tonen we niet en waarom?

Het evenement wordt echt gesmaakt, zo blijkt uit deze quotes van bezoekers en organisatoren:

"Het was een feestelijke start met Het Leuvens Goed, het nieuwe festivalcentrum van de Erfgoeddag in Leuven. Met een bonte mix van reuzen, erfgoedpresentaties, beiaardmuziek, rap en slam en kostuums geïnspireerd op de gevelbeelden van het stadhuis. Fijn om met Leuvens erfgoed een plein te doen leven in de stad." 
“Ook in het verhaal van de verschillende Brugse burgemeesters komt dit zeer goed naar voor: de keuzes van toen maken Brugge tot wat het vandaag is. Dat maakt het zo boeiend om elk jaar deel te nemen aan Erfgoeddag, we leren telkens weer bij over onze geschiedenis en de stad. Erfgoeddag is voor ons een jaarlijkse afspraak met familie.”

“Het thema kiezen laat ons Brugge weer vanuit een andere hoek kennen. De twee lezingen die wij bijwoonden illustreerden heel mooi het gegeven dat de keuzes die mensen maken, tot vandaag blijven doorleven bij ons. Het toerisme in Brugge zou vandaag niet zijn wat het is, als er in het begin van de vorige eeuw niet was gekozen om in te zetten om Britse toeristen naar Brugge te halen.”

“Het mooie aan deze Erfgoeddageditie is dat mensen stemden op hun favoriete erfgoed. Ze laten zo horen welk erfgoed ze een warm hart toedragen. Want dat is een belangrijk stuk van wat Erfgoeddag wil doen: een forum bieden aan deelnemers én het publiek.”

Opinies, noden en vragen

Opmerkelijk en niet deel uitmakend van het officiële programma tijdens deze editie was dat door de Vlaamse overheid gesubsidieerde organisaties, via de belangenbehartiger Overleg Cultureel Erfgoed, de Erfgoeddag hebben aangegrepen om hun hart te luchten. Ze hebben ervoor gekozen om hun bezorgdheid uit te schreeuwen tot en met de vraag of er nog een volgende editie van Erfgoeddag zal komen. 

“Als organisator van het evenement heeft FARO begrip voor de momenteel in de sector levende hoop, honger en ongerustheid die er is naar aanleiding van de lopende beoordelings- en subsidieronde op Vlaams niveau. De noden en aspiraties zijn groot en de verwachtingen zijn hooggespannen, zo merken we al jaren in onze ondersteuningsactiviteiten,” zegt Marc Jacobs, directeur van FARO.

Verder stelt hij: “We hopen dat de Vlaamse overheid en de betrokken actoren de wederzijdse beloftes en verwachtingen kunnen inlossen en afstemmen. De coördinatie Erfgoeddag en FARO kunnen de beleidsmakers enkel maar aanmoedigen om te kiezen voor een adequate financiële ondersteuning én de appreciatie van het erfgoedwerk in Vlaanderen. Dan kunnen de via het Erfgoeddecreet gesubsidieerde organisaties  met extra-energie en slagkracht in de volgende edities van Erfgoeddag aan de bevolking laten zien waarom dat nuttige investeringen zijn en daarvoor verder draagvlak creëren in Vlaanderen. Dan kunnen die op Vlaams niveau gesubsidieerde organisaties en hun besturen met versterkt enthousiasme aansluiten bij de vele andere actoren, erfgoedcellen, instellingen, verenigingen en vrijwilligers die Erfgoeddag ook schragen en mee waar maken, voor vele tienduizenden bezoekers. Duurzaamheid, zorg voor roerend, immaterieel en digitaal erfgoed, en participatie: daarover gaat het toch?” 

Daarom zijn we vanuit FARO, de coördinatie en de stuurgroep Erfgoeddag zo vrij om opnieuw aan iedereen onze diensten en inzet aan te bieden om volgende edities tot een succes te maken. We stellen nieuwe thema’s voor, voor de volgende edities.

Volgende thema’s:

• Hoe maakt u het? 
  Vakmanschap en ambachtelijke vaardigheden zijn het thema dat wordt voorgesteld voor de 19e Erfgoeddag, op zondag 28 april 2019. 
• De Nacht
  Zaterdag en/of zondag 18 april 2020 wordt er helemaal buiten de lijntjes gekleurd met het thema: De Nacht. Dan viert Erfgoeddag haar 20ste verjaardag. 

Erfgoeddag is een initiatief van FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, in samenwerking met de erfgoedgemeenschappen in Vlaanderen en Brussel, en krijgt de steun van de Vlaamse overheid.