Naar een blauwdruk voor een architectuurcollectie Vlaanderen is het experimentele pilootproject van Architectuurarchief Vlaanderen om culturele archieven te waarderen volgens internationale waarderingsmethodieken zoals Significance 2.0 etc. Daarvoor wordt een waarderingskader ontwikkeld, dat ook buiten de eigen organisatie kan worden ingezet. Tijdens het project wordt tevens onderzocht hoe een waarderingsproject het kennisniveau over de collectie binnen een team kan verhogen.

Context

Op 1 januari 2018 ging het Architectuurarchief Vlaanderen van start. Deze organisatie vormt de erfgoedafdeling van het Vlaams Architectuurinstituut, en komt voort uit een samensmelting van het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven en het Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen (APA). Met de integratie van het APA kreeg het Architectuurarchief Vlaanderen de verantwoordelijkheid over het beheer van een unieke collectie van meer dan 140 architectuurarchieven.

Het pilootproject is gericht op de waardering van deze collectie architectuurarchieven. Bedoeling is om te komen tot een profiel van de bestaande collectie, gewogen binnen de huidige opdracht van het Architectuurarchief: het uitbouwen van een Vlaamse architectuurcollectie met internationale referentiewaarde. Het Architectuurarchief wil hiervoor een methodiek ontwikkelen, die tevens door andere instellingen kan worden ingezet om architectuurarchieven naar waarde te schatten.

Wat waarderen?

Het APA werd opgericht in de late jaren 80 en bouwde doorheen zijn bestaan een waardevolle collectie private archieven uit die de architectuurpraktijk en de gebouwde omgeving van 1800 tot vandaag documenteert. De collectie bevat archieven van grote namen uit de Belgische architectuurgeschiedenis, waaronder Léon Stynen, Jo Crépain en Bataille & ibens. De 140 architectuurarchieven zullen gewaardeerd worden op archiefniveau.

Hoe waarderen?

Uitgangspunt zijn de Basisnormen voor een kwaliteitsvol waarderingsproject. Dit wil zeggen dat er methodisch wordt gewerkt, door het uitbouwen van een waarderingskader, en participatief. Er wordt input en ondersteuning gevraagd van experten zowel als van partnerorganisaties uit de wereld van erfgoed en kunsten, maar ook van de medewerkers die elke dag met de collectie bezig zijn. Streefdoel is een breed gedragen en gebalanceerde waardering van de archieven.

De maand juni werd door het Architectuurarchief uitgeroepen tot waarderingsmaand. Om de oefening beheersbaar te maken, en om het hele team de kans te geven om in de archieven te duiken, werden de 140 archieven onder alle archiefmedewerkers verdeeld. Gedurende de hele maand zochten ze contextinformatie, namen ze foto’s van de archieven en verzamelden ze de informatie in een centrale databank. Iedere woensdag wordt een waarderingssessie georganiseerd waarbij het hele team op basis van de informatie de archieven waardeert.

Innovatie

Dit project moet leiden tot een waarderingskader voor de VAi-collectie, waarop het toekomstige collectie- en verzamelbeleid kan worden gebaseerd, alsook tot een gebruikscase voor de uitvoering van dergelijke projecten. Hoe kan een heel team worden ingezet voor waardering? Hoe kan de informatie op een efficiënte manier worden verzameld? Welke hulpmiddelen zijn hiervoor voorhanden? Hoe kunnen de resultaten de collectiebeschrijvingen verrijken?

Tot slot moet het bestaande waarderingskader worden uitgebouwd tot een instrument ter beschikking van de hele cultureel-erfgoedsector, om het beheer en de acquisitie van architectuurarchieven over heel Vlaanderen te ondersteunen.

Op deze projectpagina vindt u de stand van zaken en de resultaten van het project.

De historische APA-collectie in context

Meer info over de collectie vindt u hier.