Van 22 tot en met 28 april was FARO in Casablanca voor de Casablanca Design Week. We ontmoetten er verschillende designers en maakten kennis met enkele maatschappelijk geëngageerde vzw's, waaronder l'Atelier de l'Observatoire.

Vanuit een appartement op de zestiende verdieping in de wijk Maârif, ontplooit l'Atelier de l'Observatoire een werking die zich situeert op het snijvlak tussen kunst en onderzoek. De groep zet maatschappelijk geëngageerde participatieve projecten op poten die kunstenaars, studenten, onderzoekers van verschillende disciplines en bewoners van de stad samenbrengen. Met deze projecten beogen ze niets minder dan maatschappelijke verandering, waarbij ze hun pijlen vooral richten op de marge, of die nu geografisch van aard (perifere stadswijken of gemarginaliseerde gebieden), historisch (onzichtbare narratieven) dan wel sociaal (kwetsbare gemeenschappen) is.

Tijdens onze ontmoeting gingen we dieper in op Le musée collectif, een burgerproject rond een museum van het collectieve geheugen. Bewoners, onderzoekers, studenten en kunstenaars slaan hiervoor de handen in elkaar.

Focus op collectieve en individuele verhalen

Niet het dominante narratief van de stad, maar wel de onzichtbare verhalen van de bewoners van Casablanca voor het voetlicht halen én borgen voor de toekomst: dat is het idee achter dit project. Dit doet l'Atelier de l'Observatoire door documenten, foto's, voorwerpen, films en herinneringen te verzamelen die een licht werpen op het stedelijke familieleven. Ook erfgoed van verlaten of voormalige openbare ruimtes, verbonden met het gezinsleven, behoren tot de scope. Op die manier borgt Le musée collectif erfgoed en geschiedenissen die dreigen te verdwijnen. Door de focus te leggen op collectieve en individuele verhalen, presenteert Le musée collectif een alternatief voor de 'officiële geschiedschrijving' van Marokko.

In een land dat nog getekend is door eerdere autoritaire regimes, waar de koning nog steeds heel wat macht in handen heeft en waar vooral wordt ingezet op culturele prestigeprojecten, inspireert l’Atelier de l'Observatoire door een interdisciplinaire bottom-upaanpak. Door weg te breken van het dominante verhaal, geven ze zo een stem aan mensen die anders nooit worden gehoord.

Lees ook volgende blogs over hetzelfde thema:

• Elien Doesselaere, FARO bracht een werkbezoek aan de Casablanca Design Week
• Monique Verelst, Identiteit en vernieuwing. Op werkbezoek in Casablanca

Foto: Workshop smaakarchivering met studenten van l'Ecole Supérieure des Beaux Arts van Casablanca. Foto: Théa Ollivier