Foetussen, anatomische preparaten en schedels uit de koloniale periode: het zijn allemaal voorbeelden van menselijke resten die terug te vinden zijn in de collecties van wetenschapsmusea en musea over het koloniale verleden. Hoe moeten we vandaag omgaan met menselijke resten die zonder expliciete toestemming van de betrokkenen en nabestaanden in museale collecties zijn terechtgekomen?

Voor zijn voorjaarsbijeenkomst nodigt Gewina, het Belgisch-Nederlands genootschap voor wetenschaps- en universiteitsgeschiedenis, u uit in Museum Vrolik, waar ongeveer de helft van de objecten bestaat uit menselijke resten die in de afgelopen eeuwen werden verzameld door Amsterdamse artsen. Sinds een aantal jaren proberen historici en museumconservatoren in binnen- en buitenland inzicht te bieden in maatschappelijke discussies over de tentoonstelling en restitutie van objecten. Sommige objecten kennen een geschiedenis van koloniaal geweld en zijn nadien door wetenschappers in etnografische collecties terechtgekomen. Bij andere objecten overheerst onduidelijkheid en vaagheid over het traject dat ze hebben afgelegd. 

Op deze voorjaarsbijeenkomst komt u meer te weten over onderzoek naar de herkomst van menselijke resten in Europese en Amerikaanse museale collecties. Historici en museumconservatoren vertellen over het verleden, heden en de toekomst van menselijke resten in musea.

Programma

12.00 uur: Huishoudelijke vergadering (HHV) voor leden van Gewina met broodjeslunch

13.00 uur: Ontvangst met koffie en thee voor alle aanwezigen

13.15 uur: Verwelkoming door Gewina

13.30 uur: Lezingen door Laurens de Rooy en Lisa Vanderheyden over de geschiedenis en toekomst van menselijke resten in het Vrolik museum 

Lisa Vanderheyden onderzoekt hoe toestemming een rol speelde bij het verzamelen van lichamen voor anatomisch onderwijs, terwijl Laurens de Rooy reflecteert op de invloed van herkomstonderzoek op museale presentaties.

14.30 uur: Thee-/koffiepauze

14.45 uur: Lezingen door Lies Busselen over menselijke resten uit de koloniale periode in het AfricaMuseum en Paul Wolff Mitchell over de verzamelstrategieën van Amerikaanse en Europese anatomen in de 18e en 19e eeuw

Lies Busselen presenteert enkele resultaten van het Belgisch onderzoeksproject HOME in het AfricaMuseum dat het wetenschappelijk racisme van 'anatomische antropologiecollecties' uit de koloniale periode heeft blootgelegd. Paul Wolff Mitchell zal tot slot ingaan op de bewuste strategieën van Europese en Amerikaanse anatomen om de identiteit van de menselijke resten die ze verzamelden te verhullen of vervormen.

15.45 uur: Rondleiding in Museum Vrolik

16.45 uur: Slotwoord