Hangkasten voor het opbergen van kledij in het depot van de Stedelijke Musea Hasselt. Foto: © Provinciebestuur Limburg, fotograaf: Tine Hermans

Voor de veilige bewaring van textielcollecties kunt u beroep doen op verschillende types depotmeubilair. De keuze wordt voornamelijk ingegeven door de aard van het erfgoedobject: wat zijn oorspronkelijke functie was, uit welk materiaal het bestaat, hoe het is opgebouwd, in welke bewaringstoestand het zich nu bevindt ...  

We bespreken hier eerst hangkasten en vervolgens rolkasten. Die zijn bestemd voor textiel dat ofwel hangend ofwel opgerold bewaard kan blijven. Textiel dat bij voorkeur liggend wordt bewaard, hoort thuis in een lade- of plannenkast

Hangkasten

Kledingstukken die men tijdens hun gebruik over de schouders draagt, worden in het depot best hangend bewaard. U kunt ze dus veilig op kleerhangers in een hangkast opbergen. Er bestaan zowel hangkasten met vaste als met uittrekbare roedes.

Doen

  • Zorg bij uittrekbare roedes voor de nodige ruimte vóór de kast om de roede volledig te kunnen uittrekken. De hoogte van de roede wordt over het algemeen zo ingesteld dat de stukken ofwel zo laag mogelijk, ofwel zo hoog mogelijk hangen. Dat doet men om de ruimte boven de roede of onder de stukken zo maximaal mogelijk te benutten door er bijvoorbeeld extra lades of leggers te voorzien. 
  • Groepeer per roede zo veel mogelijk stukken van dezelfde lengte. Bij klein hangend textiel kunnen daardoor twee of zelfs meer roedes boven elkaar in dezelfde kast worden geplaatst.

Tips & trucs

  • Om het gewicht op de schouderpartijen gelijkmatig te verdelen en schade als gevolg van doorhangen te voorkomen, hangt u kledingstukken het best op kleerhangers die verdikt zijn met extra bufferend materiaal (fiberfill overtrokken door een hoes uit katoen).
  • Om de kledij maximaal te beschermen tegen de schadelijke invloeden van licht en stof, maar evenzeer tegen beschadigingen door onderling contact, wordt elk kledingstuk het best opgeborgen in een eigen hoes van ongebleekt katoen of tyvek. 
  • Een open hangkast voorzien van een gordijn uit ongebleekt katoen of tyvek beschermt de collectiestukken eveneens tegen de schadelijke invloed van licht en stof.

Rolkasten

Vlakke textilia van groot formaat zoals vlaggen, tapijten ... kunnen zonder die te plooien onmogelijk liggend in een ladekast worden opgeborgen. En soms zijn kledingstukken zo groot dat ze evenmin op de gebruikelijke kleerhangers kunnen worden bewaard.

In dat geval gebruikt men zuurvrije kartonnen kokers om het textiel op te rollen. De opgerolde collectiestukken worden daarna meestal opgehangen in een rolkast. Die kan op wielen staan en daardoor makkelijk verrijdbaar zijn. Maar net zo goed kan die vast in het depot worden geïnstalleerd of - zoals in sommige gevallen - in een Compactus® verwerkt zitten.

Doen

  • Verpak het opgerolde textielstuk in een laken van ongebleekt katoen dat aan de beide uiteinden wordt dichtgeknoopt. 
  • Voorzie een vlot raadpleegbaar inventarisnummer aan de buitenzijde van de ingepakte rol.
  • Vermijd het opeenstapelen van textiel op rol omdat dit tot drukschade aan de stukken kan leiden. Hang de rollen daarom veilig op in een hangkast of voorzie een vorm van bufferend materiaal dat de druk verdeelt.

Tips & trucs

  • Ook met beperkte middelen of in krappe(re) ruimtes kunt u textiel veilig op rol bewaren. In plaats van de rollen in een kast te hangen, laat u ze dan steunen op voorgevormde elementen uit bv. piepschuim. Naar eigen wens kunnen die steunen ook op elkaar geplaatst worden om zo maximaal gebruik te maken van de beschikbare ruimte.
Textiel op rol bewaard in het Nederlands Militair Museum. Foto: © Provinciebestuur West-Vlaanderen, fotograaf: Wouter Lammens
Verrijdbare rolkast in het Amsterdam Museum. Foto: © Vlaamse Gemeenschapscommissie, fotograaf: Loes Nijsmans
Stellingkast voor de bewaring van textiel op rol in het Amsterdam Museum. Foto: © © Vlaamse Gemeenschapscommissie, fotograaf: Loes Nijsmans
Textielkasten met een beschermend rolgordijn in het Rijksmuseum. Foto: © Provinciebestuur West-Vlaanderen, fotograaf: Wouter Lammens
Kazuifelkast gemaakt door een technische school. Foto: © Kerkfabriek Sint-Catharina, Maaseik