Immaterieel erfgoed borgen

Aalst Carnaval in 2017. Selcenc via Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
  • Wat begrijpen we onder het begrip 'immaterieel erfgoed'? Wat betekent het werkwoord 'borgen'?
  • Met welke basisprincipes houdt u het best rekening?
  • En hoe kunt u als erfgoedwerker immaterieel-erfgoedgemeenschappen ondersteunen bij het borgen van hun praktijk?

De Unesco-Conventie voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed uit 2003 betekende een kantelpunt in hoe er omgegaan wordt met cultureel erfgoed. Door te erkennen dat ook praktijken, kennis en vaardigheden erfgoed zijn, liet de conventie de tot dan toe algemeen geldende object-georiënteerde visie op erfgoed los. Het oude jargon van ‘folklore’ en ‘traditionele cultuur’ ging eveneens op de schop, vanuit de bevinding dat de definitie (productgeoriënteerd) en scope (Eurocentrisch) van deze termen te beperkt waren. Bovendien werd er binnen dat discours en die praktijk te veel belang gehecht aan onderzoek en onderzoekers, terwijl de eigenlijke praktijkbeoefenaars, de dragers van het erfgoed dat voorwerp was van onderzoek, verwaarloosd werden.

Het gevolg? De conventie uit 2003 maakte tabula rasa met de voorgaande opvattingen en praktijken rond immaterieel erfgoed. Er werd een gloednieuw begrippenapparaat geïntroduceerd, met termen als immaterieel erfgoed en borgen. Gemeenschappen, groepen en individuen, als dragers van immaterieel erfgoed, kregen een centrale plaats toebedeeld. En het gaat al lang niet meer om het verleden, maar wel om praktijken die we vandaag beoefenen en willen doorgeven aan toekomstige generaties.

Honger naar meer?

FARO biedt jaarlijks een basiscursus immaterieel erfgoed aan, in samenwerking met Werkplaats immaterieel erfgoed. Voor een actueel overzicht van ons cursusaanbod kunt u terecht in de FARO-vormingskalender of kunt u zich inschrijven op de FARO-nieuwsbrief.