Aftakeling van glas
Glas is een zware massa, maar tegelijk zeer breekbaar. Tijdens het productieproces koelt het gesmolten glas af en krimpt het, waardoor er spanning ontstaat. Dat maakt het glas uiterst breukgevoelig. En hoewel glas een solide en niet-poreus materiaal is, zal het na verloop van tijd vaak toch chemisch aangetast worden of ‘corroderen’.
Voor algemene informatie over de oorzaken van schade, zie het hoofdstuk 'De 10 schadefactoren'.
Glasbreuk
- Ook een combinatie van beide komt voor: de oorzaak is mechanische schade, maar de breuklijnen verplaatsen zich via de spanning van het glas. Bij een kelk bv. vertrekt een typische breuk aan de rand en loopt ze terug naar de rand.
- Een minder bekend fenomeen is chemische uitloging. Door lokale uitlogingen ontstaat er een weerkaatsing van het licht. Dat lijkt op glasbreuk, maar is het niet. Het kan wel gaan om lokale zwakkere plekken in het glas.
Glascorrosie
- Verwering of corrosie van glas komt vaak voor.
- Interne factoren zijn de samenstelling van het glas (verschil in chemische stabiliteit) en de behandeling bij fabricage (verschil in spanning).
- Externe factoren zijn waterige oplossingen (overdreven reinigen) en aantasting door de omgeving (temperatuurschommelingen, luchtvochtigheidschommelingen, luchtpollutie, licht).
- Deze chemische verandering in de samenstelling van het glas begint aan het oppervlak, maar tast uiteindelijk het glas structureel aan.
Vormen van glascorrosie
Aantasting van glasverf of glas-email komt ook voor. Dit wordt meestal 'glasverfverwering' of 'emailverwering' genoemd.
Speciale vorm van glascorrosie: crizzling
Stephen Koob onderscheidt bij dit fenomeen vijf stappen. Bij elke stap in het corrosieproces ziet het glas er anders uit, waardoor het belangrijk is om de fasen te kennen en te herkennen.
Solarisatie
Andere elementen die gebruikt werden om glas te ontkleuren zijn selenium en cerium. Bij blootstelling aan uv-licht kan dit ertoe leiden dat het glas geel tot amberkleurig wordt.