U wilt een gepolychromeerd object onderhouden. Wat kunt u zelf doen en wat moet u overlaten aan een gekwalificeerde restaurator?

• Bekijk eerst zorgvuldig de polychromie en controleer of ze nergens opstuwt, afschilfert of verpoedert. Is dat het geval, laat dan het stof zitten in afwachting van een restaurator die de polychromie fixeert. 
• Als de polychromie 'gezond' is, kunt u het loszittende stof verwijderen met een zachte borstel waarnaast u de zuigmond van een stofzuiger houdt om het stof op te vangen. Als u die bedekt met een gaas, voorkomt u dat losse schilfers opgezogen worden. Span kleefband rond de zuigmond om bij een eventuele botsing geen krassen te veroorzaken. U kunt gratis een museumstofzuiger ontlenen bij de Uitleendienst Erfgoed.
• In plaats van stof te moeten verwijderen beschermt u het object beter tégen stof. Bedek het indien nodig met een katoenen hoes. Verwijder stof maar elke drie tot vijf jaar: er is steeds een risico op mechanische schade. 

Om vastgekoekt stof of stof dat is doorgedrongen in een vernis- of andere afwerklaag te verwijderen, contacteert u een gekwalificeerde polychromierestaurator.

Polychrome objecten reinigt u niet actief. Raadpleeg steeds een gediplomeerde polychromierestaurator als u overweegt een object te laten behandelen, bijvoorbeeld wanneer het in bruikleen wordt gegeven voor een tentoonstelling. Zo kan de polychromie correct behandeld worden. Rond het object kunt u de ruimte zelf onderhouden om ophoping van stof en vuil onder en naast het object te vermijden.

Wanneer u de polychromie zelf reinigt, loopt u het risico onomkeerbare schade aan te brengen. Loszittende polychromie kan verloren gaan, verf beschadigd raken en watergevoelige oppervlakken en bladgoud kunnen afgewreven worden door het gebruik van de verkeerde materialen en middelen. Er bestaat geen kant-en-klaar middel om polychromie te reinigen. Laat dat het best over aan gespecialiseerde restauratoren. 

Dit hoofdstuk werd geschreven door Stefaan De Vlieger (2016) en geüpdatet door Thaïs Heijerick (2019) voor Depotwijzer.be.