Welk participatief traject zet u op?
Een gemotiveerde groep deelnemers werkt samen met het museum aan een tentoonstelling. Vooraf had de medewerker heldere doelen geformuleerd en een timing vastgelegd. Er was veel enthousiasme, en er borrelden heel wat verhalen op. Daardoor kwam de groep maar traag vooruit. De begeleider probeerde de deelnemers ruimte te geven, maar voelde ook de druk om de tentoonstelling op tijd op te leveren. Op een gegeven moment kwam het proces met de deelnemers onder spanning, omdat het museum snel wilde verder werken om de deadlines aan te houden. Een balans vinden tussen het participatieproces (dat tijd, flexibiliteit, en vertrouwen nodig heeft) en de deadlinegedreven processen van de organisatie bleek hier echt niet evident.
Fiche
Op deze pagina vindt u daarom geen pasklaar recept dat altijd werkt. Wel vindt u een schets van de bouwstenen van een participatief traject en een aantal inspirerende formats.
We moedigen u aan om bij aanvang alleen de grote stappen vast te leggen. Vul het traject verder aan naarmate u de groep beter kent. Weet ook dat er altijd spanning zit tussen de timing van de erfgoedorganisatie en het tempo van de deelnemers (en hou dus ook een plan B achter de hand).
De grote bouwstenen van een traject
Elk participatief traject is maatwerk. Niet alleen omdat er veel verschillende types participatie bestaan, maar ook omdat u te maken krijgt met verschillende fasen in de groepsdynamiek die vragen om een specifieke benadering. Bovendien heeft elk traject een eigen doel en inhoud.
Maar elk participatief traject is samengesteld uit onderstaande bouwstenen. De duur en volgorde kan verschillen, maar deze componenten moeten zeker in uw procesontwerp worden opgenomen.
Verdere leestips:
- De poster 'De Burger als expert' vat een aantal stappen samen.
- Bruggenbouwers in actie: hier vindt u zes fasen van een makelaardijproces.
- Het boek: Citizen engagement and education bevat duidelijke stappen en goede vragen die u kunt stellen bij het ontwerpen van een participatief traject.
Voor participatie bij waarderingstrajecten bestaat er al een handleiding die de grote fasen van het traject voor u op een rijtje heeft gezet: handig, want daar kunt u spieken.
Inspirerende formats
Bij het plannen van de kern van uw project 'samen werken en leren' zijn er de afgelopen jaren al een aantal succesformules ontstaan, die we in het onderstaande overzicht graag met u delen. U vindt er een korte omschrijving en praktijkvoorbeelden.
Aanvullend kunt u terecht in de toolkit van De collectie van de Gentenaar waar u op de pagina’s 12 en 13 een fijn overzicht vindt van mogelijke werkvormen: ideaal om te gebruiken als brainstormmateriaal!
En wie nog meer concrete voorbeelden zoekt: op onze pagina 'Uit de praktijk' vindt u tien kijktips: korte filmpjes die participatieve trajecten toelichten.
Niet gevonden wat u zocht? Of heeft u graag dat iemand even met u meedenkt? Klop dan gerust aan bij FARO voor advies op maat. Concrete tips over hoe u groepsgesprekken kunt modereren vindt u trouwens op deze pagina.
