Waar kunt u erfgoed in bewaring geven of deponeren?

Kunt of wilt u niet langer zorgen voor uw erfgoed, dan kunt u op zoek gaan naar een depot of instelling in de erfgoedsector dat de zorg geheel of gedeeltelijk van u overneemt.

Deze informatie is bedoeld voor particulieren en organisaties die de zorg voor erfgoed niet als kerntaak hebben. Erfgoedinstellingen kunnen terecht op de pagina’s ‘Hoe herbestemt u collectiestukken?’ en ‘Waarop moet u letten bij de huur van depotruimte?’.

Tips voor een vlotte overdracht

  • Hoe meer informatie u kunt geven, hoe vlotter het proces verloopt. Voorzie een goede beschrijving van de stukken en foto’s. Of organiseer een plaatsbezoek/kijkdag voor potentiële overnemers. Typische vragen die u zult moeten beantwoorden:
    • Wat is het? Wie heeft het gemaakt of gebruikt? Wanneer is het gemaakt of gevonden? Waar komt het vandaan?
    • Wie is de huidige eigenaar?
    • Hoe groot is het? Uit welke materialen en uit hoeveel stuks bestaat het?
  • Weet u niet zeker wat de erfgoedwaarde van de stukken is? Voer eventueel een waarderingsoefening uit. 
  • Overweeg of u het eigendom wilt behouden of wegschenken, maar houd ook rekening met de voorkeur van de potentiële overnemer(s). Cultuurloket publiceerde een overzicht van de juridische vormen bij overdracht van goederen.
  • Stel voor de overdracht altijd een overeenkomst op met de kandidaat-overnemer en laat u hierin adviseren door een jurist.
  • Houd rekening met mogelijke aanlevervoorwaarden van de overnemer, waaraan u voor de overdracht moet voldoen. Zo hanteren de meeste onroerenderfgoeddepots dezelfde basiscriteria voor verpakking en een registratiesjabloon, die u hieronder kunt downloaden.

Waar kunt u met archeologische vondsten of bouwkundig erfgoed terecht?

Vlaams gewest

Materiaal uit een archeologische opgraving. Foto: Depotwijzer.be

U kunt archeologische vondsten of bouwkundig erfgoed in uw eigendom overdragen aan een erkend onroerenderfgoeddepot om te voldoen aan uw zorgplicht. Deze depots zijn verspreid over Vlaanderen en hebben elk hun eigen werkingsgebied. Afhankelijk van het type depot nemen zij het materiaal in eigendom of in bewaring. 

Raadpleeg de depotprofielen van de erkende onroerenderfgoeddepots in uw regio of provincie om te weten of uw erfgoed in aanmerking komt. De meest volledige lijst van depots vindt u op de website van het agentschap Onroerend Erfgoed, via de link hieronder.

Daarbuiten zijn er nog een aantal niet-erkende onroerenderfgoeddepots, zoals archeologische musea, bepaalde gemeentes of IOED’s waar u terecht kunt. Vraag raad aan het Vlaams Depotnetwerk als u de weg naar een kandidaat-overnemer niet vindt.

Brussels Hoofdstedelijk gewest

In Brussel kunt u met archeologische vondsten terecht bij het laboratorium van de Directie Cultureel Erfgoed (urban.brussels).

Gaat het om een ander soort objecten?

Elk museum, archief of erfgoedbibliotheek heeft een bepaald collectieprofiel (d.w.z. een inhoudelijke focus: thematisch, geografisch, monografisch en/of chronologisch) en verzamelbeleid. Er zijn ook andere collectiebeherende erfgoedorganisaties die mogelijk in aanmerking komen en geïnteresseerd zijn.

Schenking van een verenigingsarchief aan een erkende culturele archiefinstelling. Foto: Provincie Limburg, fotograaf: Tine Hermans
  • Zoek en contacteer een instelling met een profiel dat aansluit bij de aard of herkomst van uw erfgoed. U kunt hiervoor terecht in het register van erkende organisaties van het Departement Cultuur, Jeugd en Media en op de Erfgoedkaart voor een breed overzicht.
  • Bespreek met een kandidaat-overnemer of uw erfgoed past binnen hun collectiebeleid en wat hun voorwaarden en perspectieven zijn.
  • Vraag raad aan de erfgoedcel in uw regio, aan FARO of aan een van de landelijke dienstverlenende organisaties als u geen kandidaat-overnemer vindt.