Waregem - Reactie op watersnood in depot - Stadsarchief Waregem

Thema
binnenklimaat
Aard collectie
Archiefcollectie, meer bepaald semistatisch en statisch archief dat nog nauwelijks geraadpleegd wordt, maar tijdelijk bewaard blijft volgens de wettelijke vereisten.
Context
  • Calamiteit in depot: binnendringen van regenwater na hevige stortbuien.
  • Oorzaak: het water stroomde langs een waterafvoerputje in het depot door verstopping van de riolering. 
Doel

Zoveel mogelijk vermijden van schade aan de archiefcollectie.

Timing
27 augustus 2014 - 12 september 2014
Budget
300 euro
Aantal medewerkers
1 archiefmedewerker, 1 medewerker dienst Gebouwen en 2 medewerkers in de stedelijke werkplaats.
Externe hulp
  • Stedelijke werkplaats Stad Waregem
  • Dienst Gebouwen Stad Waregem
  • Milieudienst Stad Waregem
  • Verhuurfirma voor ontvochtigers
  • Depotconsulent Behoud en Beheer provincie West-Vlaanderen
Gebruik richtlijnen of standaarden

Klimaatwerk - meer bepaald de richtlijn voor het vermijden van een schimmelexplosie door de relatieve luchtvochtigheid (RV) lager dan 70% te houden.

Concrete aanpak

Vaststellen calamiteit

  • Plots treedt wateroverlast op in een van de archiefdepots.
  • Het water staat verschillende centimeters hoog op de depotvloer.
  • In een aanpalende depotruimte dringt water door de muur. Slechts een gedeelte van de vloer komt onder water te staan.


Eerste maatregelen om de schade te beperken

  • Vaststellen van de bron van de wateroverlast. Die blijkt buiten het depot te liggen.
  • Vaststellen of er zichtbare schade aan de collectie is. Geen enkel archiefstuk komt rechtstreeks met het water in contact, maar de hele vloer staat blank.
  • Uit voorzorg weghalen van enkele archiefdozen uit de onderste leggers van de rekken.


Achterhalen oorzaak calamiteit

  • De riolering die onder het depot door loopt, is door boomwortels verstopt.
  • De normale afvoer van een grote hoeveelheid hemelwater wordt verhinderd.
  • Het water zoekt zijn weg en dringt via een afvoerputje ook het archiefdepot binnen.


Verhelpen oorzaak calamiteit

  • De riolering wordt ontworteld en hersteld.
  • Het afvoerputje in het archiefdepot wordt gedicht.
  • De boom wordt gerooid om een gelijkaardige calamiteit te voorkomen. Dat gebeurt na het advies van de Milieudienst.


Verdere maatregelen om de schade te beperken

  • Wegtrekken en opdweilen van het water in de archiefdepots.
  • Plaatsen van twee gehuurde industriële ontvochtigers, één in elk van de getroffen ruimtes.
  • Omzetten van het in de lucht aanwezige vocht tot vloeibaar water. Dat wordt opgevangen in een kuip, met behulp van de ontvochtigers.
  • Meten van de evolutie in RV met een thermohygrograaf.
  • Controleren van de collectie in het getroffen depot op sporen van schimmeluitbraak.
  • Ter plaatse houden van de ontvochtigers tot de RV voldoende onder 70% is gezakt.


Opvolgen bewaaromstandigheden

  • Opvolgen van de evolutie in de RV tot enkele weken na het weghalen van de ontvochtigers.
  • Controleren van de bewaartoestand van de archiefstukken tot enkele weken na het weghalen van de ontvochtigers.
Andere nuttige info
  • Het tijdig ledigen van de waterkuip is een noodzaak.
  • In elke ruimte van circa 100 m² werd een bouwdroger (type DF400) geplaatst.
Evaluatie
  • De situatie was heel snel onder controle dankzij een goede samenwerking tussen de stadsdiensten, de depotconsulent en de vlotte levering van de bouwdrogers.
  • Na twee dagen leken alle problemen opgelost, maar de ontvochtigers bleven twee volle weken in werking.
  • Tijdens en na het ontvochtigen is de evolutie van de RV nauwlettend opgevolgd. Er werd geen nieuwe piek vastgesteld.
Aanbevelingen

Ook al lijkt alles na een paar dagen goed opgedroogd, dan nog blijft het aangewezen de ontvochtigers langer te laten werken en de toestand op te volgen. Heel wat overtollig water kan zich nog in de muren en vloeren bevinden, wat na het weghalen van de ontvochtigers opnieuw tot een te hoge RV kan leiden.

Contactgegevens