In de Barometer van de Verenigingen, die dit jaar aan de zesde editie toe is, wordt de financiële situatie van de talrijke verenigingen in ons land onder de loep genomen. Verenigingen vormen immers een economisch belangrijke sector voor wat betreft de bijdrage aan BNP en tewerkstelling. De Barometer is een compilatie van meerdere gegevens en wordt jaarlijks samengesteld door het onderzoeksbureau Ipsos Public Affairs op vraag van de Koning Boudewijnstichting.

Ook dit jaar contacteerden de onderzoekers 700 directeurs van organisaties in België. De bevraging gebeurde tussen 1 oktober en 16 november 2015. Eén derde van de deelnemende verenigingen behoort tot de sector ‘sociaal welzijn’, 24% situeert zich in de gezondheidssector, 19% behoort tot de culturele wereld, 14% van de organisaties is actief in de ontwikkelingssamenwerking en 11% behoort tot de milieusector.

Belangrijkste resultaten:

• 38% van de verenigingen zag in de voorbije 12 maanden de permanente (structurele) subsidies van de overheid afnemen. In Vlaanderen bedroeg dit percentage zelfs 47%. In Wallonië stelde 30% van de organisaties een daling van deze structurele financiering vast. In 2014 was die daling het geval voor 18% van de ondervraagde organisaties.
• Per sector bekeken doet de daling van de permanente subsidies zich vooral voor bij milieuorganisaties en de culturele wereld .
• De daling van de structurele subsidies ligt tussen 1% en 10% voor de overgrote meerderheid van de verenigingen (77%).
• De structurele subsidies worden via de kaasschaafmethode aangepakt, wat betekent dat er jaarlijks enkele procenten subsidies worden weggesneden.
• Overheidsfinanciering gebeurt nu veel vaker via projectsubsidie. Dat heeft meerdere gevolgen. Zo moeten verenigingen meer in projecten denken, wordt het kortetermijndenken in de hand gewerkt en gebeuren aanwervingen veel meer op projectbasis.
• Sinds 2012 is het aandeel van de overheidssubsidies in de totale inkomsten van de verenigingen afgenomen. In 2012 bedroeg het aandeel overheidssubsidies in het totale inkomen 57%. In 2015 was dit aandeel gedaald tot 48%.
• In 2015 sloegen de verenigingen meer dan ooit een nieuwe richting in en deden ze meer beroep op private instellingen en bedrijven voor financiering. Dat heeft tot gevolg dat ze: aantrekkelijker moeten worden voor de private sector, hun maatschappelijke impact moeten aantonen, ze resultaatsverbintenissen moeten aangaan en professioneler moeten worden en methodes uit de privé moeten toepassen.
• De ondervraagde organisaties ervaren de economische situatie van de sector als minder goed. 70% zag vorig jaar een verslechtering van de economische situatie tegenover 59% het jaar voordien.
• Wat de toekomst betreft lijkt het vertrouwen langzaamaan terug te keren. De verenigingen verwachten weliswaar nog moeilijke jaren, maar ze vertrouwen erop dat de sector zich zal aanpassen, en zelfs heruitvinden. In afwachting zal 2016 minder achteruitgang brengen. In 2014 verwachtte nog 67% van de bevraagden een verslechtering van de toestand. Dat percentage is gedaald tot 58%.

Download de Barometer

Bron: Koning Boudewijnstichting. Lees hier het volledige persbericht.