Deelname aan de achttiende sessie van het Intergouvernementeel Comité voor het borgen van Immaterieel Cultureel Erfgoed in Botswana
Van 3 tot 9 december 2023 vond de 18e zitting van het Intergouvernementeel Comité voor het Borgen van Immaterieel Cultureel Erfgoed (18.COM) plaats in Kasane (Botswana).
Het Intergouvernementeel Comité is als het ware 'het bestuur' van de 2003 Conventie: 24 landen uit de verschillende werelddelen zijn door de 180 lidstaten van de Algemene Vergadering verkozen om actief aan het roer van de conventie te zitten voor een periode van 4 jaar. Tijdens de meetings komt iedereen samen − delegaties uit alle lidstaten, ngo's, experts, enzovoort, maar de debatten worden allereerst door het Comité gevoerd, terwijl alle anderen als observators actief volgen en soms ook bijdragen wanneer het debat ruimer in de zaal geopend wordt. Op de agenda staan steevast de Unesco-Lijsten voor immaterieel erfgoed, en tal van nieuwe en aankomende ontwikkelingen ter opvolging en bespreking.
Op 18.COM werd ook de 20e verjaardag van de 2003 Conventie gevierd. De jaarlijkse bijeenkomst stond daarom in het teken van feest én reflectie. Tijdens de vergaderingen werden voor het eerst alle nominaties voor de internationale lijsten positief beoordeeld. Er werd teruggeblikt op de ontwikkelingen van de afgelopen twee decennia, de realisaties en afgelegde weg werden gevierd maar er werd ook stilgestaan en nagedacht over de toekomst, onder meer over het artikel 18 (goede borgingspraktijken), thematische initiatieven rond economische dimensies van het borgen van immaterieel erfgoed, klimaatverandering en het borgen van immaterieel erfgoed. Op 18.COM stonden ook twee nominaties vanuit Vlaanderen op de agenda. De Geelse Gezinsverpleging werd als voorbeeldpraktijk op het 'Register van Goede Borgingspraktijken' geplaatst. Traditionele irrigatie (Lommel) prijkt voortaan op de 'Representatieve Lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid'.
Ook dit jaar waren er in de marge van de officiële Unesco-vergadering van het Intergouvernementeel Comité opnieuw een hele reeks activiteiten en side-events, bv. van het ICH NGO Forum.
CAG is sinds 2013 door Unesco erkend als expertorganisatie voor advies en dienstverlening bij het borgen van immaterieel erfgoed. Als geaccrediteerde ngo vervulde CAG sindsdien een pioniersrol op het vlak van ICE van natuur en universum. Samen met diverse partners heeft CAG een brede werking opgebouwd, waarbij erfgoedzorg op maat van de erfgoedgemeenschappen centraal staat.
Om deze voortrekkersrol te versterken en internationaal uit te breiden, was de aanwezigheid en actieve bijdrage van CAG op 18.COM van groot belang. CAG speelt enerzijds een cruciale rol in het erfgoedzorgtraject van traditionele graslandbevloeiing, zowel op nationaal als internationaal niveau. Anderzijds is CAG sinds kort ook lid van de werkgroep ‘ICH & climate change and biodiversity’ van het ICH NGO Forum. Dat sluit namelijk nauw aan bij het lopende erfgoedproject Water en Land. Immaterieel erfgoed en duurzame ontwikkeling (2022-2025). Daarin onderzoekt CAG samen met KIEN (NL) immaterieel erfgoed als een hefboom voor ecologische duurzaamheid. De opgebouwde kennis en netwerken worden nadien in de basiswerking geïntegreerd binnen het speerpunt Klimaatrobuust.
Deze subsidie was bedoeld om Chantal Bisschop, stafmedewerker immaterieel erfgoed binnen CAG de mogelijkheid te bieden om aanwezig te zijn op deze jaarlijkse Unesco-bijeenkomst voor immaterieel erfgoed.
Een hoogtepunt vormde natuurlijk de inschrijving van de multinationale nominatie van Traditionele Graslandbevloeiing op de Representatieve Lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid, op dinsdagavond 5 december. Dit is een bekroning van een intensief en internationaal traject dat door CAG werd begeleid. Het is een belangrijke erkenning van een duurzame, energieonafhankelijke en op biodiversiteit gerichte oplossing voor de watervoorziening in de landbouw. Door de Evaluation Body werd het dossier expliciet aangehaald als goed voorbeeld voor een goede internationale samenwerking en kennisdeling. Daarnaast laat het zien hoe duurzaamheid hand in hand kan gaan met erfgoed. Bovendien vormde de hernieuwing van de ngo-accreditatie van CAG als expertorganisatie voor het borgen van immaterieel erfgoed een tweede reden tot vreugde.
Als lid van de nieuwe ngo-werkgroep ‘ICH & climate change and biodiversity’, presenteerde CAG met KIEN in Kasane een poster over het Water & Land project. Tijdens een eerste side-event op 5 december en verschillende daaropvolgende meetings op de site, werden de doelen en agenda van de werkgroep verder geconcretiseerd. De werkgroep zal de komende twee jaar verder werken aan een declaratie om de urgentie van het onderwerp van klimaatverandering sterk onder de aandacht te brengen en aan een publicatie met goede voorbeelden.
De aanwezigheid van CAG in Kasane bood tevens een uitgelezen kans voor netwerking en reflectie. In enkele dagen versterkten we internationale expertise, kregen we beter inzicht in Unesco-processen, en legden we waardevolle contacten met internationale experts. Vooral tijdens de vele activiteiten en side-events in de marge van de officiële Unesco-vergadering bouwde CAG verder aan zijn netwerk en contacten. CAG promootte zijn expertise en inspanningen op het gebied van het duurzaam borgen van immaterieel erfgoed, gaf uitgebreid toelichting over het project Water&Land en het nieuwe speerpunt Klimaatrobuust en werden nieuwe partnerschappen en samenwerkingsmogelijkheden verkend.
Praktische info
De deelname aan en presentatie op deze conferentie werd gefinancierd door middel van een tussenkomst voor internationale uitwisseling.
Andere projecten
A/ Stichting de Bethune De Stichting de Bethune werd in 2004 opgericht door Emmanuel de ...
Met het participatieproject Iedereen speelt ! wil het Speelgoedmuseum Mechelen de Belgische spelcultuur in kaart ...
Begin september 2019 vond in Kyoto de General Conference van ICOM plaats, een driejaarlijkse bijeenkomst ...
