De preconferentie van het COMCOL comité vond plaats van 29 tot 31 augustus in Nara en werd georganiseerd door het Nara National Museum, het museum voor boeddhistische kunst. Via bezoeken aan het museum zelf en aan de tempels in Nara die het museum mee beheert, kregen we de gelegenheid om een aantal hedendaagse, gedeelde uitdagingen van musea te bespreken. Een belangrijk thema van deze tweedaagse, dat ook centraal stond bij de keynote lezingen op 29 augustus, was het betekenisverschil tussen religieuze objecten in devotiecontext en in musea. De uitdaging van de zorg voor de verspreide tempelcollecties, die gelijkaardig is aan de zorg voor kerkelijk erfgoed in Vlaanderen, kwam ook aan bod.

De grote ICOM conferentie vond plaats van 1 tot 7 september. Ik nam er deel aan de plenaire sessies rond duurzaamheid, dekolonisatie, de museumdefinitie en Aziatische collecties in de wereld. De plenaire sessies waren erg toekomstgericht en gaven een goed beeld van de belangrijke debatten in de museumsector, met die beperking dat kunstmusea er minder vertegenwoordigd waren en dat er ondanks de sterke Aziatische deelname aan de conferentie en actieve vertegenwoordigers van Noord- en Zuid-Afrika toch nog een Europees en Amerikaans overwicht is in ICOM. Bijzonder interessant was de discussie over de nieuwe museumdefinitie, maar daarin werden deze beperkingen ook zichtbaar. De hooggestemde inclusieve ambitie van de werkgroep zorgde voor een voorstel van museumdefinitie dat meer ethiek, maar ook meer jargon en minder toepasbaarheid in moeilijke politieke omstandigheden toelaat. De voorgestelde definitie is naar mijn gevoel ook echt te lang. De ambitie dat musea 'hubs' zijn in de samenleving zou best ondersteund worden door een ambitieuze, maar vooral ook korte definitie die iedereen begrijpt. Zie ook: https://www.linkedin.com/posts/leenbeyers_icomkyoto2019-activity-6574652734610427904-Ynyt

Daarnaast nam ik deel aan de drie workshops van COMCOL:

• Op 2 september gaf Leontine Meijer-van Mensch, oprichter van COMCOL in 2000, een keynote presentatie over Performative strategies with collections, waarin ze vertrok van Fiona Cameron (auteur van The Liquid Museum, 2015) en een aantal cases gaf van meer ‘liquid’ omgaan met collecties. Dat stimuleerde de hele namiddagsessie, want alle presentaties waren gericht op het actiever betekenis geven van collecties in samenwerking met vele netwerken en mensen. 
• Op 3 september organiseerden COMCOL en CIPEG, het ICOM comité voor Egyptologie, samen een workshop. Deze workshop bundelde vooral presentaties rond verzamelen van archeologie en de ethische kwesties (herkomstonderzoek, restitutie, illegale handel), rond hedendaagse presentaties van Egypte collecties in Egypte en daarbuiten, en rond participatie van gemeenschappen in verband met archeologische collecties die geografisch of chronologisch ver verwijderd zijn. Voor COMCOL was de sessie leerrijk omdat het hier vooral contexten betrof waarin niet meer actief wordt verzameld, maar precies de ethiek veel aandacht krijgt. Onder meer het alliantie initiatief van het Britisch Museum tegen actuele roof van archeologische objecten kwam aan bod. Bij de discussie werd wel duidelijk dat het British Museum minder proactief is wat betreft een mogelijke restitutie van zijn oude archeologische collectie. 
• Op 4 september organiseerden COMCOL en CIDOC, het ICOM comité voor collectiedocumentatie, samen een workshop. De typische CIDOC invalshoek betreft hoe, met welke technologie en strategie, collecties kunnen gedocumenteerd en ontsloten worden. Door de samenwerking met COMCOL kwam in deze sessie meer aandacht voor wie waarom kan betrokken worden bij collectiedocumentatie. Papers betroffen digitale ontsluiting en gratis of niet gratis beschikbaar maken van collecties voor de creatieve industrie, het documenteren van immaterieel erfgoed (spirituele praktijken), community collecting (verenigingen opleiden om zelf te archiveren, documenteren en digitaliseren, vaak zijn het al erfgoedverenigingen), collectiedocumentatie om juridische claims voor restitutie te ondersteunen, en mijn eigen presentatie: Multiperspectivity in documenting collections. Congolese historians and the Africa collection of the MAS, over de nieuwe netwerken met Congolese historici die bijdragen tot nieuwe beschrijvingen van de Afrika collectie van het MAS.