Ontwikkeling van een portfoliomodel voor een zinvolle bewaring en ontsluiting van muziek die niet of onvoldoende toegankelijk gemaakt kan worden voor onderzoek en/of uitvoering op basis van een traditionele codering onder de vorm van een partituur en/of een opname.

Al sinds de eerste decennia van de 20ste eeuw staan de traditionele concepten van de westerse kunstmuziek onder druk. Niet enkel op het vlak van de compositietechniek speelden zich sindsdien verschillende (r)evoluties af. Ook de verhoudingen tussen en de rol van componist, uitvoerder en publiek waren aan sterke veranderingen onderhevig. Heel wat muziek komt intussen niet meer tot stand volgens het traditionele parcours van een componist die een werk uitschrijft in een partituur, die vervolgens door muzikanten ingestudeerd en geïnterpreteerd wordt, om het werk uiteindelijk in een concertzaal een het publiek te laten horen.

De voorbije jaren stelde MATRIX regelmatig vast dat meer en meer composities niet bestaan onder de vorm van een min of meer eenduidig leesbare partituur (in traditionele notatie, een andere (grafische) notatiemethode, ...). De achterliggende redenen zijn even divers als fundamenteel: bijvoorbeeld omwille van interactieve ingrepen tijdens de uitvoering, het gebruik van computertoepassingen, de aanwezigheid van een improvisatorische component, een ontstaansproces waarbij intens samengewerkt werd met (een) bepaalde uitvoerder(s) waardoor de partituur onvolledig blijft of enkel voor de oorspronkelijke uitvoerder(s) ontcijferbaar blijkt, of ...
Zelfs wanneer de schriftelijke neerslag van zulke werken (de 'partituur') in de collectie van MATRIX opgenomen wordt, moeten we vaststellen dat de muzikale inhoud ervan de facto onontsloten blijft voor (her)uitvoering en/of onderzoek. Enkel een 'partituur' - voor zover die al bestaat - volstaat immers niet langer als (enige) neerslag van de muzikale inhoud.

MATRIX wil, met de ervaring en expertise die we de voorbije jaren opgebouwd hebben, op zoek gaan naar een antwoord op de actuele noden met betrekking tot de bewaring en ontsluiting van hedendaags muzikaal erfgoed, uitgaand van de specificiteit van hedendaagse muziek. We zijn er immers van overtuigd dat een organisatie als MATRIX de muzikale actualiteit op de voet moet volgen, en in geen geval muziek mag uitsluiten van onderzoek, uitvoering, beluistering en waardering op basis van de uiterlijke verschijningsvorm en/of het ontbreken van een 'bruikbare' partituur.

Binnen dit project worden een aantal werken geselecteerd, waarvoor een aangepast model ('portfolio') uitgewerkt wordt dat moet toelaten dit werk 'leesbaar' te maken. Hiervoor zal telkens samengewerkt worden met de betrokken componisten en/of de uitvoerder(s) die instonden voor de creatie van het werk. Op basis van deze case studies willen we bovendien meer algemene richtlijnen opstellen die componisten en uitvoerders een houvast bieden bij het bewaren en documenteren van dergelijke composities. In de eerste fase van het project, zal het zwaartepunt liggen bij onvolledig uitgeschreven composities, dit wil zeggen: werken waarin improvisatie een belangrijke rol speelt en/of muziek die tot stand kwam in nauwe samenwerking met (een) bepaalde uitvoerder(s). Er zal meer bepaald gefocust worden op een aantal vrij recente werken van Serge Verstockt (°1957).