Omdat er met de jaren meer en meer campinggasten permanent bleven wonen, kreeg de kasteelbeheerder problemen met het statuut van het domein. Er was zelfs even sprake van om de camping te ontruimen. Vandaag is de camping omgevormd tot een woonpark. Er verblijven zo’n tweehonderd mensen, sommigen onder hen al meer dan dertig jaar.

Denk groot, start klein

Sinds jaar en dag organiseert de lokale vereniging Wakkerdal sportieve en culturele activiteiten in de tuin van het domein. Het viel deze vereniging op dat de inwoners van Laakdal de bewoners van het woonpark niet goed kennen, en omgekeerd. En dat veel mensen nog nooit het kasteel van binnen zagen, ook al woonden ze vlakbij. 

Om het domein bekender te maken, wilde Wakkerdal er in 2017 een erfgoedwandeling organiseren. Voor dit plan vond ze ondersteuning bij de Erfgoedcel k.ERF. Janna Lefevere, coördinator van k.ERF vertelt: “Vanuit een erfgoedperspectief is zo’n erfgoedwandeling natuurlijk een kleinschalig project. Toch vonden wij het belangrijk om dit te ondersteunen. We wisten dat er nog een schat aan verhalen en collecties viel te ontdekken op het domein. Bovendien vonden de parkbewoners niet zo gemakkelijk hun weg naar het klassieke cultuur- en erfgoedaanbod. Zo’n klein project was voor ons dus een opstap naar een groter en diepgravender project.”

En inderdaad, naar aanleiding van de erfgoedwandeling kwam k.ERF in nauwer contact met de parkbewoners en de vereniging Wakkerdal. Doorheen de vele gesprekken groeide het idee voor Schatten van Meerlaer. Dat groeide uit tot een ambitieus project dat het verhaal van het kasteel en het park wilde delen met het publiek.

De kracht van samenwerking

Het project resulteerde in 2018 in een expo, een magazine en fotoreportage. Om dit alles te kunnen realiseren, zochten Wakkerdal en k.ERF bijkomende partners. Vormingplus en het Jeugdhuis Vonk sloten mee aan. Janna Lefevere: “Het was een erfgoedproject, maar een met een sociale dimensie. Zo wilden we de domeinbewoners op een positieve manier in het daglicht zetten. Daarom was het belangrijk om organisaties uit verschillende sectoren samen te brengen”.Binnen de samenwerking had iedereen een duidelijke rol. De vzw Wakkerdal maakte een filmpje over het park en betrok de bewoners bij het project. Vormingplus interviewde de bewoners en bundelde hun verhalen in een glossy magazine:

Plateau, de artistieke werking van Jeugdhuis Vonk, stuurde dan weer enkele jonge fotografen op pad om de schoonheid van het kasteeldomein in beeld te brengen. En Erfgoedcel k.ERF ging op zoek naar de schatten uit het verleden. De kasteelheer beheerde een groot archief met documenten die teruggaan tot de 17e eeuw. Met de hulp van de erfgoedcel en vrijwilligers kon hij dit beschrijven en digitaliseren.

Janna Lefevere: “We waren onder de indruk van de omvang van dit archief. Maar we stelden wel vast dat er in de collectie niets was te vinden over de vele familiefeesten die op het domein werden georganiseerd. Daarom lanceerden we een oproep op Open Monumentendag naar het brede publiek: al wie ooit een feestje bouwde in het kasteel kon een foto van dat feest meebrengen op Erfgoeddag. Dit materiaal werd gedigitaliseerd. Op deze manier konden we de collectie van het kasteeldomein verrijken.” Al dit fotomateriaal werd gebundeld in een tentoonstelling die rondreisde in Laakdal en buurgemeente Geel.

Hoe kijken de partners nu terug op dit project? Schatten van Meerlaer had een uitgesproken sociale doelstelling. Of, zoals een van de initiatiefnemers het zelf verwoordde: “Lange tijd was er een bareel tussen het domein en de bewoners van Laakdal. Met dit project is deze verwijderd”. Ook vanuit erfgoedperspectief was het project geslaagd. Lefevere: “We hebben een groot stuk van de collecties kunnen digitaliseren. Bovendien hebben we goed kunnen samenwerken met de domeinbewoners, een publiek dat anders niet zo gemakkelijk de weg vindt naar het klassieke erfgoedaanbod”.