De kringloopwinkel is niet zomaar een tweedehandswinkel. Naast schatkamers vol originele, vintage maar vooral betaalbare tweedehandsspullen zijn de kringwinkels dé ambassadeurs voor ecologische en maatschappelijke duurzaamheid. Spullen die anders in het containerpark belanden krijgen er een tweede en soms derde leven. Maar vooral geven ze werkgelegenheid aan mensen die het moeilijk hebben om een job te vinden op de gewone arbeidsmarkt en bieden ze materiële hulp aan mensen die het moeilijk hebben.

In een documentairereeks die onlangs werd uitgezonden op de Nederlands openbare omroep werd het sociale succes van de kringloopwinkel getoond aan de hand van persoonlijke verhalen. Niet de spullen maar de mensen luidt de titel van een van de afleveringen. Het zou een mooie visie voor een museum kunnen zijn. En met een beetje creativiteit kan er een link worden gelegd tussen de verhalen en objecten in de kringloopwinkel en een maatschappelijk relevante erfgoedwerking.

Reminisceren in de kringloopwinkel

Tijdens een van de workshops in de vormingsreeks Erfgoed en Dementie, die FARO in 2016 organiseerde samen met Herlinde Dely van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen, bleek dat de kringloopwinkel ook een partner kan zijn in een aanbod voor personen met dementie en hun mantelzorgers.

Tijdens de afsluitende oefening van de workshop op 24 mei 2016 in het Castelhof in Sint-Martens-Bodegem ontwikkelden deelnemers Piet Verhasselt en Thomas D’hoker een reminiscentieproject rond de verhuis van  persoonlijke spullen naar de kringloopwinkel.

Hun idee had als doel om thuiswonende personen met dementie en hun mantelzorgers thuis herinneringen te laten ophalen met spullen die worden geselecteerd voor de kringloopwinkel. De keuze of iets al dan niet naar de kringloopwinkel wordt gebracht gaat immers gepaard met het ophalen van herinneringen en het vertellen van verhalen.

Nadat de spullen werden ingeleverd brengen de mantelzorger en de persoon met dementie op een rustig moment een bezoek aan de kringloopwinkel. Ze bekijken de koopwaar en overleggen of ze iets zullen kopen. In onderling overleg werden enkele van hun voordien binnengebrachte spullen in de winkel gezet. De mantelzorger probeert die objecten te gebruiken als trigger voor een gesprek en het vertellen van verhalen. Dit kan een-op-een met de persoon met dementie of in groep ergens in de kringloopwinkel met koffie en koekjes.

Deze case is een eenvoudig proces rond objecten, verhalen, herinneringen en mensen, en daarom een kolfje naar de hand van erfgoedorganisaties.

Op 6 november 2018 organiseren FARO en Herlinde Dely opnieuw de workshop Erfgoed & dementie. Het creëren van een aanbod voor personen met dementie en hun mantelzorgers als deel van het vormingstraject ‘Erfgoedcollecties gezondheid en welzijn’.