Van outputs naar outcomes en impact

Rimpels in het water

Hoeveel bezoekers ontvangt uw erfgoedinstelling? In hoeverre zijn ze tevreden? Hoeveel downloads of hits telt uw website? En hoeveel uitgaves publiceert uw organisatie? Stuk voor stuk zijn het voorbeelden van outputs. Maar deze cijfers zeggen niets over het verschil dat al die inspanningen en producten op het leven van mensen maken, of hoe mensen die resultaten op een betekenisvolle manier delen met andere mensen. Hoe weet u of u maatschappelijk een verschil maakt? Om een antwoord op deze vraag te kennen moet u eerst weten welke de outcomes zijn en welke impact uw inspanningen hebben.

Een eerste vereiste om outcomes en impacts te kunnen meten is werken met langetermijnprogramma’s. Geen afzonderlijke acties dus, maar een reeks van sessies of activiteiten die over een langere periode worden herhaald. De outcomes zijn dan de veranderingen bij mensen en gemeenschappen, uitgedrukt in kennis, vaardigheden, gedrag, waarden, condities of status, als een gevolg van een deelname aan het programma.

Vervolgens is er ook de impact, of de langetermijnveranderingen, waaraan uw programma kan bijdragen, zoals het welzijn van geïsoleerde ouderen verbeteren.

Een internationale tendens

In de internationale literatuur wordt vaak verwezen naar de metafoor van een steen die in een vijver wordt gegooid. De steen is het programma; de plons en de concentrische rimpels die het veroorzaakt zijn de verschillende uitkomsten die worden gemeten. We zijn vooral gefocust op de steen die het water raakt (de activiteiten) en de plons (de outputs). Interessanter evenwel zijn de rimpels die de plons veroorzaakt (de outcomes) die langzaam uitdeinen over het water (impact). Maar om die rimpels te kunnen vatten en te begrijpen moet u ze kunnen meten en evalueren.

In heel het internationale verhaal van duurzame ontwikkeling is het meten van impact essentieel. Want hoe kan u bewijzen dat u een bijdrage levert aan het behalen van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de VN over bijvoorbeeld armoede of duurzame steden en gemeenschappen als u niet weet wat uw outcomes en impact zijn?

In Vlaanderen organiseert de Sociale Innovatiefabriek al een tijdje workshops over het gebruik van de Impact Wizard. Ook Europeana heeft het belang van impact ingezien en werkt binnen het Impact project aan tools voor erfgoedinstellingen om de impact te kunnen meten. Recent lanceerde het Playbook, een stap-voor-stap benadering om u te helpen bij het identificeren van uw impact. Hieronder kan u het promotiefilmpje bekijken.

Specifiek over het meten van de impact van interventies met cultureel erfgoed op de gezondheid en het welzijn van mensen en gemeenschappen bouwen we expertise op met het programma Erfgoedcollecties, gezondheid en welzijn én bieden we op 19 april 2018 al een eerste vorming aan.

Bart De Nil