Borgen: één werkwoord, vele toepassingen
Borgen is een containerbegrip. De term omvat alle acties die gemeenschappen ondernemen om hun immaterieel-erfgoedpraktijk levend te houden en door te geven aan de volgende generaties. Ook erfgoedorganisaties kunnen hierin een rol spelen. In wat volgt, halen we enkele praktijken voor het voetlicht.
Aan de slag met audiovisueel documenteren
Video is alomtegenwoordig, en ook met het oog op het borgen van erfgoed is het een heel waardevolle methodiek.
Het 19e-eeuwse stoomstookproces in acht tutorials
In januari 2019 gaat in het Jenevermuseum een leerling-meester-traject van start: gedurende twee jaar leert meester-stoker Jan leerling Steven de kneepjes van het ambachtelijk stoken van jenever en likeuren volgens 19e-eeuwse principes en technieken. Naar aanleiding van dit traject maken stokers Jan en Steven samen met productiehuis Kadanja acht tutorials. Daarin leggen zij zeer gedetailleerd uit hoe elke stap van het productieproces verloopt in de 19e-eeuwse stoomstookinstallatie. Welke rol speelt stoom in het proces? U ziet het hier:
Ook ETWIE, de expertisecel voor technisch, wetenschappelijk en industrieel erfgoed, hanteert al eens een camera. In deze fiche lichten ze toe met welke aspecten u best rekening houdt wanneer u een techniek op video wil vastleggen. Aanbevolen lectuur!
Verzamel immaterieel erfgoed
Iedereen Jeneverbaron
We blijven nog even in het Jenevermuseum in Hasselt: de immaterieel-erfgoedwerking van het museum gaat verder dan het in leven houden van de kennis en kunde rond het stoken van jenever en likeuren. Ook in hun collectiewerking is er aandacht voor immaterieel erfgoed. Onder de noemer Iedereen jeneverbaron verzamelt het museum (persoonlijke) jeneververhalen en -anekdotes, tradities, praktijken en recepten. Zo verrijken ze hun (materiële) collectie en maken ze deelnemers bewust van hun jenevererfgoed en het erfgoed van hun regio. Bovendien creëert en activeert Iedereen jeneverbaron betrokkenheid bij het jeneververhaal en de museumwerking. Hoe ze dat precies doen? Dat leest u hier.
Plannen voor de toekomst: ICE (in)begrepen
Momenteel gaat het project Plannen voor de toekomst: ICE (in)begrepen, een initiatief van de Werkplaats immaterieel erfgoed, de laatste fase in. Dit project wil een eerste, gezamenlijke stap zetten in de complexe en veelzijdige uitdaging van een geïntegreerde erfgoedbenadering. Er wordt hierbij gefocust op collectieplanning: wat zijn de drempels en moeilijkheden? Welke antwoorden zijn mogelijk en wat leren experimenten in de praktijk? Meer dan 25 musea, samengebracht in een lerend netwerk, gingen de uitdaging aan. Geïnteresseerd in de bevindingen? U leest er na de zomermaanden meer over.
Experimenteer met de ErfgoedApp
Ook de ErfgoedApp van FARO, intussen al meer dan 100.000 keer gedownload, kan een rol spelen in het borgen van immaterieel-erfgoedpraktijken. De gemeenschap achter de Fiertelommegang in Ronse aarzelde niet en ontwierp een tour.
Sophie Becue en Mies Degroote, twee masterstudenten Geschiedenis aan de Universiteit Gent, maakten in het kader van hun opleiding een digitale erfgoedroute over deze ommegang. Tijdens de 32 kilometer lange route luistert u op veertien verschillende locaties naar een bijzonder verhaal over deze eeuwenoude traditie. Historische weetjes worden hier gekoppeld aan boeiend beeldmateriaal.
Dankzij de tour in de ErfgoedApp kunt u elke dag van het jaar kennismaken met deze traditie. Popelt u om ook aan de slag te gaan? Een vlotte start maken met de ErfgoedApp doet u zo.
Bent u nog niet zo vertrouwd met immaterieel erfgoed maar wilt u er graag meer over weten? Bent u geïnteresseerd in wat immaterieel erfgoed voor u en uw (collectiebeherende) organisatie kan betekenen? Bent u op zoek naar inspiratie om aan de slag te gaan? Dan is de Basiscursus immaterieel erfgoed, een initiatief van FARO en Werkplaats immaterieel erfgoed, iets voor u! Alle informatie vindt u hier. Op die pagina kunt u zich ook inschrijven.
Foto: Stokers Jan en Steven aan de slag in het Jenevermuseum in Hasselt © Kris Van de Sande
