Een nieuw Antwerps liedboek is in de maak. Welk lied mag volgens u echt niet ontbreken om de titel − Het Nieuw Antwerps Liedboek − waar te maken? Met welk lied bent u grootgebracht? Welk lied zong u vroeger (of vandaag) in de jeugdbeweging? Welk lied zingt u in het buurtkoor, tijdens het koken of bij de geboorte van een nieuw familielied? Welk protestlied blijft u bij?

In 2023-2024 werken de medewerkers van Teletext vzw aan de creatie van Het Nieuw Antwerps Liedboek. Ze vragen aan een groep uiteenlopende artiesten om oude liederen in een nieuw jasje te steken (beluister hier een voorproefje) en gaan in gesprek met stadsbewoners om het boek aan te vullen met nieuwe liederen. Telkens gaat het om liederen die in de voorbije vijfhonderd jaar zijn ontstaan of zijn meegenomen van elders, die zijn geworteld in Antwerpen en die momenteel leven in specifieke gemeenschappen in de stad.

Is er een lied dat u wil delen? Stuur dan een e-mail naar lied@teletextvzw.com. Leonore Spee en Sascha Bornkamp, de mensen achter Teletext, nemen dan contact met u op.

Het Antwerps Liedboek

Antwerpen, 16e eeuw. Een kosmopolitische havenstad en draaischijf van de wereld. De stad bruist van de talen, betaalmiddelen, religies en nationaliteiten. Aangewakkerd door de florerende haven bestaat er een grote stedelijke diversiteit, bevinden zich in de stad verschillende gemeenschappen met specifieke privileges en wordt er een ingenieus politiek systeem ingericht. In deze periode wordt het Antwerps liedboek uitgegeven. De liedbundel wordt in 1544 samengesteld en uitgegeven door drukker Jan Roulans en bestaat uit 221 ‘oude en nieuwe liedekens’.

Het Antwerps liedboek was een handzaam en praktisch boekje, gemaakt voor de binnenzak. Een boekje om te gebruiken tot het versleten, verbrokkeld en uiteindelijk volledig vergaan is. Bijna was het met het Antwerps liedboek ook daadwerkelijk zo gelopen. Van alle exemplaren heeft er welgeteld één de tand des tijds overleefd.

En dat ene exemplaar heeft het ver geschopt. Vandaag − bijna 500 jaar later en verschillende heruitgaven verder − maakt het Antwerps liedboek deel uit van de Canon van de Nederlandstalige literatuur. Niet voor niets: het Antwerps liedboek is het oudste en meest omvangrijke gedrukte liedboek uit de Lage Landen dat we in handen hebben. De liederen beschrijven op poëtische, treffende en bij momenten hedendaags aandoende wijze universele thema’s als de liefde, spiritualiteit, klasse, genderrollen en politiek.

En dat iconische stukje immaterieel erfgoed geeft Teletext met het project Het Nieuw Antwerps Liedboek nu een 21e-eeuwse update. Doet u mee?

Foro: Cason Asher via Unsplash