Marsha P Johnson (1945-1992) was een van de meest prominente figuren van de homorechtenbeweging uit de jaren zestig en zeventig in New York. Ze werd daarbij een pleitbezorger voor dakloze LGBTQI+-jongeren, een situatie die haar niet vreemd was. Al vrij jong voelde ze haar zelfgevoel gesterkt door het dragen van kleding die voor vrouwen was gemaakt. Ze beschreef zichzelf als een homoseksuele persoon en ‘drag queen’ en gebruikte de voornaamwoorden ‘zij/haar’.

Eenmaal in New York voegde Johnson een P toe aan haar naam, van ‘Pay it no mind’ (Let er niet op), dat ook haar motto werd. De onderdrukking van en de angst bij homo’s voor vervolging en geweld zorgden ervoor dat Johnson en lotgenoten in moeilijke omstandigheden leefden. Toch moedigde Johnson anderen aan om hun genderidentiteit te omarmen.

Johnson speelde een rol in het verzet tegen politiegeweld tijdens een inval in The Stonewall Inn in 1969 waar op dat moment veel homoseksuele mannen aanwezig waren. De aanval bracht mee een beweging voor homorechten op gang. Johnson kaartte daarin echter aan dat transgenders en LGBTQI+- personen van kleur nog teveel uitgesloten werden. Johnson werd steeds meer een zichtbaarder en prominenter lid van de homorechtenbeweging en had een grote impact. Ondanks haar opgewekte voorkomen, kende ze veel ontberingen. Toch liet ze er haar belangenvertegenwoordiging niet door verhinderen. Ze overleed op 46-jarige leeftijd. Meer dan 20 jaar later werd haar overlijden officieel onderzocht en kreeg ze waardering voor haar engagement."

Claire Bretécher

Roel, coördinator communicatie, kiest voor Claire Bretécher:

"De Franse stripmaker Claire Bretécher (1940-2020) is een van de grote namen uit de Europese stripgeschiedenis. Ze baande al vroeg haar weg in een toen grotendeels door mannelijke auteurs gedomineerde wereld. En die maakten in de jaren 1960-’70 voornamelijk reeksen met (über)mannelijke, spitsvondige en sterke helden. Vrouwelijke personages waren er niet, op een handjevol klassieke stereotiepe bordkartonnen figuren na. Dat waren ofwel matrones, feeksen of seksobjecten.

Bretécher bracht met spraakmakende reeksen als Agrippine en Les Frustrés (what’s in a name?) daar mee verandering in. Geen spierballengerol voor haar, maar verhalen en grappen over ongelijkheid, de puberteit, feminisme, het moederschap, seksualiteit, geneeskunde, toerisme, esthetische chirurgie en (op de lachspieren werkende) macho's. Samen met haar spitsbroeders uit de stal van Pilote (het befaamde blad dat Rene Goscinny leidde, de scenarist van o.a. Asterix) Marcel Gotlib en Nikita Mandryka richtte ze in 1972 het blad L'Echo des Savanes op, nog zo’n stripmonument. Haar werk is en blijft uiterst actueel, humoristisch en relevant: het ontdekken waard!"

Maria von Trapp, Mary Poppins, Erin Brokovich en Frida Kahlo

Stuk voor stuk verhalen over vrouwen die hun eigen weg zochten in het leven. Die een missie hadden, een duidelijk doel voor ogen. En ja, in elke film kwam ook het gezinsleven aan bod. Maar niet zonder het zoeken naar de juiste balans. Soms geromantiseerd, maar desalniettemin een inspiratie voor mijn eigen leven. Ik besefte het zeker niet toen ik als 6-jarige naar Mary Poppins keek (laat staan dat ik de verwijzing naar de suffragettes al door had), maar het bleef onbewust wel hangen en heeft me gevormd tot wie ik nu ben. En hoe ik intussen met mijn eigen gezin zoek naar een evenwicht tussen werk, vrije tijd en familie.”

!Vrouwenvragen? van Jef Geys

Foto's: 

• Een transmasculiene niet-binaire persoon en een niet-binaire trans vrouw, via The Gender Spectrum
• No Pride without Black Trans Lives. Mural van Marsha P. Johnson. Eden, Janine and Jim via Wikimedia Commons, CC BY 2.0
• Claire Bretéchter © Gilles Desjardins - Eigen werk, CC BY-SA 4.0
• Mary Martin als Maria von Trapp in de musical 'The Sound of Music', Toni Frissell via Wikimedia Commons
• !Womenquestions?, Jef Geys © galerie Erna Hecey, Brussel