Dierenverhalen als bron van taalplezier

Erfgoeddag 2022 bij Erfgoedcel Waasland © Ellen Vervaet

Van oudsher spelen dieren een belangrijke rol in heel wat verhalen. Nagenoeg iedereen heeft wel al eens gehoord van Reinaert de vos, de sluwe vos die iedereen te slim af is in het gelijknamige middeleeuwse epos; van het sprookje over Roodkapje, die opgepeuzeld wordt door de boze wolf; of van de varkens die de macht grijpen in Animal Farm. En zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan. Het is iets wat we gemeen hebben met vrijwel alle culturen ter wereld. Zo zijn er de, intussen over de hele wereld verspreide, verzamelbundels uit India, de Pantsjatantra en Hitopadesa, met heel wat fabels.

Zet u op Erfgoeddag of Erfgoedweek 2023 dergelijke verhalen centraal in uw publieks- of schoolactiviteiten? Lees dan zeker even verder, we signaleren u graag enkele inspirerende voorbeelden.

Lesbundel Tricky Reynaert & co

Erfgoedcel Waasland ontwikkelde een educatief pakket voor de derde graad van het secundair onderwijs waarin het Reinaertverhaal wordt geconfronteerd met andere gelijkaardige schelmenverhalen zoals Nasreddin Hodja en Anansi de spin. Deze verhalen zijn op hun beurt een aanleiding voor dialoog over goed en kwaad, liefde, haat en bedrog. Ontdek het pakket.

Wandelen met dierenverhalen

Grave Ravenpad

In de Noorderkempen kunt u op wandel langs het Grave Ravenpad. Hier komen zowel mythische dieren – denk aan weerwolven of de 'ijzeren zeug' – als toponiemen zoals Ravenslo aan bod. Dit spel- en leerpad is ontwikkeld voor gezinnen met kinderen. Meer info

Ook de Merelbekkersroute is een voorbeeld van zo’n initiatief. De Merelbekkers, de mythische gevleugelde bewoners van Merelbeke, vormen een soort geheime orde. Via een tour in de ErfgoedApp ontdekt u hun verhaal. Bekijk de tour

Of wat dacht u van een podcast?

Over dit thema zijn 1.001 podcastconcepten te bedenken. Twee voorbeelden:

  • Vroege vogels en andere dieren (NPO Radio 1), een podcast waarin Anneke Naafs telkens een bijzondere gebeurtenis uit de natuur aan bod laat komen die u nú kunt zien of horen.
  • Erfgoedcel Stuifzand ontwikkelde de podcastreeks Aureooljournalistiek. De korte afleveringen brengen het verhaal van patroonheiligen, met heel wat dieren in een hoofd- of bijrol. Denk maar aan Toontje met zijn varken, Gertrudis met haar muizen, Bavo met zijn roofvogel of Hubertus met zijn hert.

Op zoek naar meer ondersteuning?

  • Blader dan door naar blz. 40 van de Erfgoeddag inspiratiebrochure. Daar reikt FARO-collega Elien Doesselaere u nog heel wat bijkomende tips en voorbeelden aan.
  • Kent u lokale dierenverhalen die nog niet ontsloten zijn op kanalen zoals Wikipedia? Dan is dit een fijne kans om hier met een klasgroep mee aan de slag te gaan. Tijdens een vorming op 15 november leert u hoe u als erfgoedwerker een Wikimediaproject met een school kunt opzetten. Deelnemen is gratis, inschrijven kan hier.
  • Verhalen in de erfgoedsector worden vaak gekenmerkt door een overvloed aan feiten. We verzetten graag en vaak een groot volume aan gegevens die allemaal belangrijk (lijken te) zijn. Nuances zijn immers cruciaal, niet? Maar hoe de aandacht van het publiek écht capteren? We leren u hoe, tijdens een vorming verteltechnieken op 19 januari. Inschrijven kan hier.
  • Ook in de FARO-bibliotheek kunt u heel wat dieren spotten. Ze zitten verstopt in heel wat verhalen, sagen, legenden en tradities. Denk maar aan de draak, de zwarte kat, de eenhoorn en een hele rist fabeldieren. En wat gedacht van al die dieren in de witte en zwarte magie? Lees er meer over in deze boekenselectie.
Inspiratiebrochure Erfgoeddag 2023

Op zondag 23 april komt u gegarandeerd het hele dierenrijk tegen, voor en achter de schermen. Dan draagt Erfgoeddag als thema 'Beestig!'. Activiteiten tussen 17 en 28 april, tijdens de Erfgoedweek, richten zich op scholen.

Deelnemen als erfgoedwerker
Deelnemen als leerkracht 

Beelden: Erfgoeddag 2022 bij Erfgoedcel Waasland © Ellen Vervaet / Kaartje wandeling Grave Ravenpad 

Michelle Van Meerhaeghe