"Een bacchanaal, een bacchanaal? Dat is een fucking orgie, jij wereldvreemde boekenwurm!" Dit was het antwoord dat Thomas P. Campbell (directeur Metropolitan Museum of Art, New York), kreeg van zijn professor kunstgeschiedenis toen die aan zijn studenten vroeg wat er op een landschapsschilderij met menselijke figuren en de god Bacchus van Titiaan stond afgebeeld (zie foto). 

Kunsthistorici in de VS, maar ook elders, worden nog te vaak louter opgeleid tot connaisseurs zoals we ze in de 19de eeuw kenden: sterk in objecten benoemen, klasseren en in hokjes plaatsen. Sterk ook in het 'ontzielen' van de voorwerpen: de feitelijke kennis is immers waarover het gaat. En dit terwijl de vele prachtige kunstobjecten die onze cultuur rijk is, in oorsprong werden gemaakt om een vaak analfabete groep mensen lessen te geven in moraliteit, de 'goede' zeden, waarden en normen. Het waren beelden die de verhalen moesten vertellen omdat men de woorden niet lezen kon. En het is deze les die veel kunsthistorici en dus ook kunstmusea nooit hebben geleerd of jammer genoeg vergeten zijn. 

In een tijd zoals de onze, die vergeven is van de flitsende beelden en de schermen, waar verhalen, klein en groot, alomtegenwoordig zijn en waar in elk van ons een verteller schuilt, is dat onvergeeflijk. De concurrentie op de beelden- en verhalenmarkt is groot. Zo groot zelfs dat we ons als kunsthistorici en kunstmusea volledig buitenspel dreigen te zetten en zelfs onze relevantie dreigen te verliezen als we dit probleem niet erkennen en aanpakken. 

Welke rol heeft de kunsthistoricus vandaag? Deze vraag moeten we ons durven stellen, al is het maar om aan te tonen hoe belangrijk die kunsthistoricus kan zijn. Meer dan ooit hebben we nood aan 'expertenkennis', gecombineerd met andere vormen van kennis en informatie, die in allerhande boeiende verhalen worden omgetoverd. En dan hebben we het inderdaad niet meer over een 'bacchanaal' maar wel over een orgie zoals de leermeester van Campbell het verwoordde en jullie in dit TED-filmpje kunnen zien.