Leestip | Het disruptieve museum

Het disruptieve museum

Met Het Disruptieve Museum schreef Arnoud Odding een zeer lezenswaardig vervolg op het boekje Het Gedroomde Museum dat in 2004 verscheen. Op basis van interviews met belangrijke spelers uit de Nederlandse museumwereld en zijn eigen ervaring als museumdirecteur en consultant, geeft de auteur zijn visie op het museum van de toekomst.

In een essayistische stijl beargumenteert hij waarom het gezag van het museum volgens hem onder druk is komen te staan. Zo heeft hij het onder meer over het verschil tussen ‘betekenis’ en ‘waarheid’: Saai is het boek dat je niet weet te boeien, saai is de tentoonstelling met spullen die je niets te zeggen hebben. Saai is een ander woord voor betekenisloos en dat is het probleem waar musea mee worstelen. Vaak geven we de bezoeker de schuld. Die moet beter zijn best doen, want het verhaal is ‘toch werkelijk belangrijk’. Of we verpakken het in een belevenis […] Maar een belevenis alleen is een symptoombestrijding, het lost de kwaal niet op. De werkelijke kwaal is dat de betekenissen die het museum probeert over te brengen vaak nog slecht aansluiten op de leefwereld en de interesses van nieuwe generaties. Musea worden nog te vaak beheerd door mensen die hun best doen door hun kijk op de spullen over te brengen, hun waarheid” (Odding, 2011, p. 94).

Een concept zoals het ‘disruptieve’ netwerkmuseum is volgens de auteur een mogelijk antwoord. Hoewel het concept niet steeds even sterk is uitgewerkt, biedt het wel een goede ‘kapstok’ om dit probleem aan te kaarten. Het boekje levert bovendien een uitstekende bijdrage aan het debat over de maatschappelijke relevantie van musea, dat in Vlaanderen broodnodig moet aangewakkerd en gevoed worden.

Arnoud Odding (2011) Het disruptieve museum. Den Haag: O dubbel d (in opdracht van Stichting DOEN). Het boek kan ook geraadpleegd worden via de FARO-bibliotheek.

Olga Van Oost