Eind maart ging de vormingcluster ‘Vloek of zegen? Marketing in de cultureel-erfgoedsecor’ van start. Marketing is niet langer een vreemde eend in de erfgoedbijt. Collega’s die het kunnen weten stellen dat het zoveel meer is dan een efficiënt hulpinstrument (of een kader) om de werking op een gestructureerde manier vorm te geven. Daarbij komt onder meer ‘de grote, strategische koers’ in beeld, maar evengoed het tentoonstellingsbeleid, prijszetting van toegangskaartjes of dienstverlening, publieksonderzoeken, maar ook de communicatie en promotie. Marketing kan vooral ook gebruikt worden om de strategische koers van de organisatie of instelling te bepalen of te verfijnen. Nog andere doelstellingen zouden kunnen zijn: de beschikbare budgetten gerichter besteden, hogere inkomsten genereren, of nog, de tevredenheid van de bezoekers verhogen. Om kort te gaan: marketing biedt een waaier aan mogelijkheden. Deze startsessie kreeg dan ook heel toepasselijk de titel ‘Marketing voor iedereen’ mee.

Om de spits af te bijten bakenden we het terrein af. Want als we het over marketing hebben, waarover gaat het dan precies? De groep stelde eerst scherp op een aantal inzichten en processen in de marketing. Daarnaast ging men dieper in op een aantal essentiële, praktische instrumenten om een zowel markt- als klantgericht aanbod uit te werken. De sessie bestond concreet uit deze onderdelen:

• Wat is ‘marketing’ (niet)? Het marketing-ABC voor erfgoedorganisaties
• Een verkenning van de sleutelbegrippen: behoeften, klantvraag en ‘customer value’, marketingomgeving …
• Marktgericht ‘besturen’ d.m.v. marketingdenken en -doen: de waardeketen
• Van de 4 P’s naar de 4 C’s
• Positionering, segmentatie, koopgedrag, De marketingmix ‘revisited’ voor culturele activiteiten
• Recente en relevante trends
• Conclusie/wrap-up: wat kan marketing voor u doen?

De docent was Nicolas Lambert, een ervaren marketeer die marketing doceert aan de Université catholique de Louvain, werkzaam is bij Darwin en onder meer zijn strepen verdient bij concrete cases zoals ‘Bergen Europese Culturele Hoofdstad 2015’. Gevraagd naar zijn bevindingen antwoordt Lambert: “Ik vond het bijzonder interessant om van gedachten te wisselen over marketing met mensen van de erfgoedsector. Ik voelde heel veel openheid en interesse voor het vak. De sector is duidelijk de fase van de clichés over marketing voorbij en ziet heel goed de voordelen van een bezoekersgerichte aanpak in. Dit allemaal met respect en in overeenstemming met de maatschappelijke opdracht die eigen is aan de cultuursector.” U vindt hier zijn presentatie.

Wat vonden de deelnemers van deze eerste sessie?

"Ik vond het verfrissend, heel verfrissend. De wat bonte samenstelling van de groep leek eerst wat raar, maar belooft uiteindelijk heel inspirerend te worden en geeft ook de kans even over het muurtje van de eigen instellingen te kijken.
De openheid van Nicolas Lambert om zijn eigen strategische plannen uit de doeken te doen – vooral omdat ze ook voor een non-rpofit – erfgoedgerichte organisatie ontwikkeld zijn vond ik een grote meerwaarde." Iris Kockelbergh | directeur Museum Plantin-Moretus/Prentenkabinet

“Ik vond het een boeiende uiteenzetting, die marketing op erfgoed- of beter nog, op mensenmaat bracht. Enkele standaardbegrippen kregen door praktische invulling meer betekenis. Ik heb ondanks mijn ellenlange to-dolijst voor het eerst sinds lang weer zin gekregen verder te werken aan dat marketingplan, omdat ik ervan overtuigd ben geraakt dat een goed plan voor efficiënter werken zorgt.” Marieke Debeuckelaere, verantwoordelijke communicatie en publiekswerking Kasteel van Gaasbeek

“Wat ik vooral onthouden heb uit de voorbije sessie is:

• Het ‘product’ moet een persoonlijkheid hebben. Het museum wordt een mens.
• Denken vanuit de mensen, en minder vanuit je organisatie. Wat wil de bezoeker? Kijk door de ogen van je doelpubliek.
• Prijs is meer dan een toegangsprijs, maar ook de toegankelijkheid, parking, de weg ernaartoe, opgeven van vrije tijd, of andere activiteit enz.
• Het target mag niet te ruim zijn. Je doelgroep scherp stellen! Denk aan het voorbeeld van Axe.
• Meten is belangrijk
• Je doelpubliek bevragen kan leiden tot een schitterende campagne (zoals het voorbeeld van Solo). Wat is hun beleving bij het product? Wat leeft er? Probeer van daaruit je campagne op te zetten.

Ik vond het een leerrijke namiddag met een aangename leraar die aan het juiste tempo echt zaken vertelt waar je iets mee kan aanvatten. Enig minpunt? Ik miste wel nog meer concrete voorbeelden.” Mana Troch | musea & tentoonstellingen | publiek Musea Kortrijk  

“Ik vond de aanpak heel interessant. Ik kreeg al een mooie marketingbasis tijdens mijn opleiding Cultuurmanagement, maar zelfs de eerste inleidende les was verrassend verfrissend. Het is ook altijd razend interessant om de marketinggeheimen van grote merken ingefluisterd te krijgen. Ik kijk alvast uit naar de volgende sessies want ze worden ongetwijfeld nog bijzonder leerrijk!” Kim Claes, STeM

Motivatoren doen renderen

Op maandag 7 april kunt u terecht in het Stadsmus Hasselt voor de derde sessie uit de cluster. Die kreeg de titel ‘Van bedrijfsmodel naar strategisch marketingplan’ mee. We denken tijdens deze sessie na over waarom en welk bedrijfsmodel het best geschikt is voor erfgoedorganisaties en de wijze waarop dit kan omgezet worden in een strategisch marketingplan. Welke informatiebronnen heeft u daarvoor nodig? Hoe kunnen we materiaal op een consequente en een duurzame manier verzamelen? En hoe maken daar dan efficiënt gebruik van? Docent is Hir. Johan Vanhaverbeke (STIMA Education).

De sessie wordt voorafgegaan door een facultatief bezoek aan het Stadsmus. Benieuwd? Er zijn nog plaatsen! Ten slotte wijzen we u ook graag op onze gratis, online inspiratiebrochure ‘Vloek of zegen?’ die u als oriëntatie of smaakmaker kunt doornemen.