Er is al een Museum aan de Stroom, maar Antwerpen krijgt in de toekomst ook een nieuw Maritiem Museum. Dat “wordt een ontmoetings- en ontdekkingsplek voor bewoners en bezoekers waar maritiem erfgoed een centrale plek inneemt.”

Op dit moment bestaat dit nieuwe museum enkel op papier. Het Antwerpse schepencollege tekende de krijtlijnen uit waarbinnen de architecten aan de slag kunnen gaan. Daartoe selecteerde de Vlaamse bouwmeester vijf projectteams. Deze kunnen een ontwerp indienen voor een gebouw op de Droogdokkensite op de plaats van de huidige kantoren en werkplaatsen van het Havenbedrijf Antwerpen.

Een combinatie van renovatie, restauratie en nieuwbouw biedt er, naast de klassieke tentoonstellingsfuncties, ruimte voor werkplaatsen, ateliers en kantoorfuncties. De tentoonstellingsfuncties worden specifiek ontworpen om mogelijk de Doelse Kogge tentoon te kunnen stellen. Het MAS bereidt inhoudelijk de invulling van het museum voor.

Vijf ontwerpbureaus

Gezien het unieke karakter van de site, de omvang van het project en de impact van dit project op de omgeving maakte het project deel uit van de open oproep nummer 32, die de Vlaams Bouwmeester in juli 2016 publiceerde en waarvoor ontwerpbureaus uit heel Europa zich kandidaat konden stellen. 71 teams dienden een kandidatuurstelling in. Uit deze lijst bleven vijf kandidaat over die een ontwerp mogen indienen:

• noA architecten en Sergison Bates;
• HUB architecten en Callebaut architecten;
• Barozzi/Veiga en Studio Roma;
• Atelier Kempe Thill en Origin;
• De Vylder Vinck Tailleu, 6a en Barbara Van der Wee.

Droogdokkensite

Begin 2018 draagt het Havenbedrijf de droogdokkensite aan het Kattendijkdok over aan de stad Antwerpen. In de toekomst wordt het maritiem museum het kloppend hart van deze site. Op termijn zal de omliggende Droogdokkensite evolueren naar een actieve erfgoedsite voor maritiem erfgoed en de specifieke geschiedenis van de scheepsherstelling door het Havenbedrijf Antwerpen in de droogdokken ter plekke. Vanuit het MAS loopt nu al een project om door middel van gesprekken met (oud-)medewerkers van het Havenbedrijf en filmopnames ter plekke het unieke karakter van de Droogdokkensite te documenteren.

In afwachting van de bouw van het Maritiem Museum wordt de site meteen actief in gebruik genomen. De erfgoedwerking rond maritiem erfgoed van de stad Antwerpen verhuist van het Maritiem Park en de ateliers in en rond het Steen naar de Droogdokkensite. Een deel van de maritieme collectie zal ondergebracht worden in enkele van de grote industriële ruimten. Het MAS zal ter plekke een tijdelijk programma uitwerken dat het mogelijk maakt om de site gericht open te stellen voor het publiek, zodat de aandacht voor de toekomstige museumsite kan groeien. Begin 2018 nemen enkele stedelijke diensten hun intrek in de bureaus, waaronder de stadshavendienst, collectiebeheer voor de maritieme collectie en diverse projectmedewerkers voor het toekomstige museum en de site.

Actief Museum op de Droogdokkensite

De zone die onder het beheer van het maritiem museum valt omvat behalve de bestaande atelier- en kantoorgebouwen ook zes droogdokken. De stad streeft ernaar in de toekomst enkele werkende droogdokken te blijven gebruiken. Dat maakt mogelijk op de site aan de restauratie van erfgoedvaartuigen te werken, in actief partnerschap met andere erfgoedactoren en sociale economie. Het Havenbedrijf Antwerpen stelt haar rijke expertise ten dienste om het gebruik van de historische droogdokken en bijhorende installaties mee mogelijk te maken.

Een aantal droogdokken zullen niet meer gerestaureerd worden als werkend droogdok. Deze worden meegenomen in de scenografie van het museum. In functie daarvan zal beslist worden of ze permanent nat of permanent droog gerestaureerd worden. In de permanent natte dokken zullen onder meer bijzondere erfgoedschepen als eyecatcher aangemeerd moeten worden. Daarnaast kunnen ze dienen als uitbreiding van het Kattendijkdok. Afhankelijk van wat op de Droogdokkensite gebeurt kunnen er dan onder meer rondvaartboten, historische schepen en/of riviercruises aanmeren.

Bron: persbericht Stad Antwerpen