Erfgoeddag alleen voor de oudere generaties? Think again! Ook voor jongeren valt er meer te beleven dan u denkt. Veel jongerenverenigingen organiseren activiteiten die zullen verrassen. Klaar voor een dagje uit met vrienden? 

‘Thuis’ is vandaag een ongelooflijk veelzijdige term en die veelzijdigheid geldt zeker ook voor jongeren. Daarom schenken erfgoedinstellingen ook dit jaar weer de nodige aandacht aan jongeren en hun definities van ‘thuis’. Van vertellingen en voorstellingen gecreëerd door jongeren of plaatsen waar jongeren hun ideeën omtrent ‘thuis’ kunnen delen, tot een date in een museum: er is voor ieder wat wils. Lowie Bergmans, stagiair bij FARO, dook in het aanbod en maakte de volgende selectie.

Hoe een ‘thuis’ definiëren?

Mensen zeggen wel eens vaker dat ze ‘een tweede thuis’ hebben, bijvoorbeeld bij een jeugdbeweging, sportclub of vriendengroep. Maar welke verschillende factoren kunnen een plaats of persoon tot een tweede thuis maken? Tijdens Erfgoeddag zoomen enkele organisaties in op deze vraag. 

• Zo geeft de stad Brugge iedereen en zeker ook jongeren de kans om een eigen favoriete stadsplek te creëren met de workshop ‘Teeny Tiny Homes’: samen met de Hogeschool West-Vlaanderen bouwen bezoekers uit restmateriaal een maquette van hun ideale plekje. Via een groot stadsplan of greenbox kunnen ze hun creatie ook direct in de stad plaatsen en ontdekken hoe de plek er in het echt zou kunnen uitzien. Ook in het MigratieMuseumMigration(MMM) in Brussel krijgen bezoekers de kans om hun eigen kleurrijke maquette te maken van een ‘thuis’. Van al deze huisjes wordt daarna een levendig Brussels straatje gemaakt dat ook nog eens tentoongesteld wordt in het museum.

• Wie liever luistert naar anderen en inspiratie wil opdoen voor een eigen ‘thuis’, kan terecht bij een heleboel voorstellingen en vertellingen. In Beveren bogen de leerlingen van het 6e middelbaar en van de OKAN-klas van het Koninklijk Atheneum zich over de vraag ‘Wat is thuis?’. Samen vertellen ze hun verhaal aan de hand van erfgoedobjecten die te zien zijn in het Erfgoedhuis Hof ter Welle. Ook in het KMSKA in Antwerpen krijgen jongeren het woord om te vertellen wat ‘thuis’ nu juist voor hen betekent. Aan de hand van een theatervoorstelling reflecteren ze over het thema en staan ze stil bij allerhande vragen over dit veelzijdige woord.

• Vergeet zeker ook niet een kijkje te nemen in de Leuvense Villa aan de Aa waar jongeren het ganse jaar door de ruimte krijgen om te creëren, te ontdekken en ‘thuis te zijn’. Zij organiseren een heus feest voor iedereen die wil weten hoe jongeren vandaag het woord ‘thuis’ beleven.

Hoe een ‘thuis’ creëren?

Een huiselijke sfeer kan soms ook afhangen van gewoonten of spullen die meteen doen terugdenken aan ‘thuis’. Denk bijvoorbeeld aan de inspirerende tegeltjes in de keuken van oma en opa, of de geur van versgebakken brood of meer unieke voorwerpen. 

• Zowel in Gent als in Hoogstraten gaan bezoekers zelf aan de slag met tegeltjeswijsheden voor in hun eigen ‘thuis’. In de Gentse Plantentuin biedt het GUM een tentoonstelling over ‘waarheid’ en ‘wijsheid’ waarbij bezoekers met hun eigen tegeltje bijdragen aan de zoektocht. In Hoogstraten wordt met ‘tegeltjes van leer’ een prachtig kunstwerkje gemaakt terwijl deelnemers tegelijkertijd ook nog eens enkele simpele technieken aanleren om leer te bewerken!

• Wie op zoek wil gaan naar nostalgische elementen van ‘thuis’ of zich wil onderdompelen in de leefwereld van vroegere generaties, kan in het Huis van Alijn in Gent terecht. Tijdens een interactief bezoek ontdekt u er de meest herkenbare objecten, foto’s, geluiden en video’s van deze en vorige eeuw. Denk bijvoorbeeld aan de koers op zondag, een poster van een idool boven het bed of speelgoed waarmee kinderen zichzelf uren konden entertainen. Ook in Beveren is er een familie-expo vol nostalgische voorwerpen die van een plaats een ‘thuis’ maakten.

• Natuurlijk is niet elke voorwerp zomaar terug te vinden in deze tentoonstellingen en dus organiseert het Stedelijk Museum van Sint-Niklaas een eigen ‘shop’ waar bezoekers zelf objecten kunnen aanbrengen. Zo leren ze naast de emotionele waarde ook de financiële waarde van deze objecten kennen. Misschien ontdekt ook u wel onvermoede erfgoedschatten op uw eigen zolder?

• Stap binnen in het betoverende verleden van het Merghelynck Museum, waar geschiedenis tot leven komt en waar jongeren met Binnenpretjes in het Merghelynck Museum een sprankelende nieuwe dimensie toevoegen aan de beleving op Erfgoeddag. Ze presenteren met trots de gloednieuwe film van het  Voorlopig bewind, een groep enthousiaste jongeren uit een OKAN-klas in Ieper. Het wordt een meeslepende 'one-shotfilm', gemaakt samen met videograaf Sven Verhaeghe. Laat u in één continue beweging meevoeren door het historische Merghelynck Museum, vol verrassende ontmoetingen. 

Hoe een ‘gemeenschappelijke thuis’ creëren?

Een ‘thuis’ is vaak ook een plaats waar meerdere personen samenkomen en hun eigen ding kunnen doen. Zo ontstaan er gewoonten en tradities die eigen zijn aan ‘thuis’.

• In museum Hunnegem in Geraardsbergen zijn er een hele Erfgoeddag lang een reeks workshops over immaterieel erfgoed in de Vlaamse Ardennen. Ontdek bijvoorbeeld de techniek achter de Geraardsbergse en Ronsese reuzen, leer hoe u een mattentaart bakt of vlecht uw eigen mand ... In Brugge kunnen bezoekers dan weer op authentieke wijze zuurdesembrood bakken in de Gezelletuin, onder begeleiding van de enige echte Brugse Broodsmid.

• Voor wie liever op zoek gaat naar een (nieuwe) eigen ‘thuis’, is er de workshop ‘In goed geSPELschap’. Daarin laat het VIVES Spellenlab mensen met verschillende achtergronden kennismaken met bordspelen en andere typische spelletjes van over de hele wereld. Naast een expo over de herkomst en evolutie van enkele spelen kunnen bezoekers er ook spelletjes uit hun kindertijd of uit andere culturen/omgevingen (her)beleven.

• En wat gedacht van een heuse ‘erfgoed-date’? Het MAS organiseert blind dates voor jongeren of duo’s tussen 16 en 26 jaar om elkaar te leren kennen in de expo ‘Iemand thuis?’. Wie weet leren ze zo wel nieuwe mensen kennen bij wie ze zich echt ‘thuis’ voelen …