Cursussen over collectiebeheer en -behoud à la carte

Legoman in de weer met verhuisdozen in een magazijn. Foto: Alex Eylar, via Flickr, CC-BY-NC-SA 2.0

Staat u voor een nieuwe taak in het behoud en beheer van een erfgoedcollectie? Wil u de basiskennis leren of herhalen? Of wil u een bepaald aspect van erfgoedzorg verder uitdiepen? U vindt vast uw gading in ons jaarlijkse vormingsaanbod In Goede Handen, dat in september weer van start gaat.

Deze vormingsreeks organiseert FARO samen met enkele partners: het Departement Cultuur, Jeugd en Media, de Provincie Oost-Vlaanderen, de Vlaamse Gemeenschapscommissie en de verschillende gastinstellingen, die voor u de deuren van hun depot openen en graag hun kennis en ervaring delen. 

Wat staat er voor u op het menu?

Een goede fond

Bij deze twee basiscursussen kunt u terecht als u weinig of geen achtergrond hebt in erfgoedzorg of als u die basiskennis echt eens wil opfrissen. U leert er meteen medewerkers van andere organisaties kennen, die in hetzelfde schuitje zitten!

  • Basiscursus registratie en informatiebeheer voor objectencollecties - donderdagen 7, 14 en 21 september 2023: Erfgoedbeheerders beheren niet alleen collecties, maar ook een schat van daarmee verbonden contextuele informatie. Om optimaal voor een collectie te zorgen, moet een erfgoedbeheerder best goed weten welke voorwerpen tot die collectie behoren, waar ze zich bevinden en in welke materiële staat ze zijn. Deze basiscursus helpt u van start te gaan met uw eigen registratie of uw bestaande registratie te optimaliseren. Het is evenwel géén softwaretraining, het uitgangspunt zijn de standaarden en principes waar elke collectiebeheerder en registrator mee werkt.
     
  • Basiscursus behoud en beheer - maandagen 2, 9 en 16 oktober 2023: In deze opleiding komen de invloeden van temperatuur, luchtvochtigheid, licht, verontreiniging, ongedierte, schimmels en fysische krachten op een erfgoedcollectie uitgebreid aan bod. Telkens gaat de aandacht naar het herkennen en het preventief verminderen van deze invloeden. Daarnaast overlopen we de basisprincipes voor depotinrichting, hanteren, transporteren, monitoring en insecten- en schimmelbestrijding. 

Inzoomen op de praktijk

Aansluitend zijn er vijf praktijkmodules voor de fijnproevers, waarin we inzoomen op een bepaald aspect van erfgoedzorg. Wil u een stap verder zetten en uw collectiebeheer naar een hoger niveau tillen? Wacht u een nieuwe taak, zoals een verhuisbeweging, het depot (her)inrichten, een collectieplan, calamiteitenplan of onderhoudsplan uitwerken? Dan zetten deze modules u op weg. Ook hier is er zeker ruimte om met de andere deelnemers tips en ervaringen uit te wisselen.

  • Intern transport - maandag 23 oktober 2023: In deze vorming bespreken we welke stappen u kunt zetten om het juiste verpakkingsmateriaal te kiezen. Aan de hand van concrete voorbeelden en oefeningen ontdekt u met welke aspecten u best rekening houdt om aftakeling te voorkomen. Daarnaast gaan we ook dieper in op het hanteren en intern transporteren van objecten. Hoe kunt u een interne verplaatsing binnen uw organisatie plannen en uitvoeren? Welke risico’s spelen daarbij een rol? Welke voorbereidingen zijn nodig?
     
  • Het collectieplan: de basis voor een efficiënt collectiebeheer - maandag 6 november 2023: Het collectieplan is een onmisbaar hulpmiddel bij het collectiebeheer. Het biedt inzicht in de collectie en geeft structuur en duidelijkheid bij de ontwikkeling van het collectiebeleid. Tijdens deze vorming reiken we u aanknopingspunten en een structuur aan voor het schrijven van uw eigen collectieplan. Onderwerpen als collectiegeschiedenis en -samenstelling, collectieprofiel, selectie, verzamelen en herbestemmen komen aan bod. We laten u tot slot kennismaken met het praktijkvoorbeeld van onze gastinstelling.
     
  • Veilig en beveiligd - maandag 13 november 2023: Calamiteiten zoals een brand of diefstal, komen gelukkig zelden voor. Maar als dat gebeurt is de impact op ons erfgoed en het waardeverlies enorm. Daarom is het cruciaal dat we de kans op een noodsituatie zoveel mogelijk beperken en als die zich toch voordoet, goed voorbereid zijn om op een gepaste manier te reageren. In deze cursus leert u hoe u een risicoanalyse uitwerkt, wat de inhoud is van een calamiteitenplan, en hoe u het gebouw best beveiligt tegen brand, diefstal en andere risico’s.
     
  • Depotinrichting als sleutel tot een efficiënt collectiebeheer - maandag 27 november 2023: Een efficiënt beheer van uw collectie staat of valt met de verantwoorde inrichting van de bewaarruimte(s). Maar wat maakt een ruimte tot een geschikt erfgoeddepot en hoe richt u ze zo praktisch en overzichtelijk mogelijk in? Hoe haalt u het maximum uit uw beschikbare depotruimte? En hoe voorkomt u dat een depot een overvol labyrint wordt, waar geen object of medewerker zonder schade of kleerscheuren binnen- of buitenkomt? Stapsgewijs lichten we in deze module verschillende elementen toe die de keuze en de inrichting van een verantwoorde bewaarruimte bepalen.
     
  • Onderhoud in een erfgoedcontext - maandag 11 december 2023: Ons erfgoed verdient de beste bewaaromstandigheden, of het nu wordt tentoongesteld, (nog steeds) wordt gebruikt of achter de schermen is opgeslagen. Regelmatig schoonmaken en het juiste onderhoud zijn daarbij cruciaal. Beide activiteiten spelen een belangrijke rol in het voorkomen van vervuiling of schade. Toch wordt het met zorg schoonmaken en onderhouden nog vaak over het hoofd gezien. Een onderhoudsplan is deel van de oplossing, maar hoe pakt u dat nu precies aan?

Goed om te weten

Dit vormingsaanbod is geschikt voor medewerkers van allerlei erfgoedcollecties, met uitzondering van de basiscursus registratie die niet ingaat op archief- en bibliotheekbeheer. De voorbeelden tijdens de cursussen zijn vaak afgestemd op musea, archieven en erfgoedbibliotheken, maar ook geïnteresseerde vrijwilligers zijn welkom. Twijfelt u toch of een bepaalde cursus aan uw verwachtingen voldoet? Aarzel dan niet om de lesgever te contacteren.

De cursussen vinden elk jaar op een andere locatie plaats. Ziet u een cursus die u interesseert, maar is de afstand niet haalbaar, dan lukt het volgend jaar misschien wel.

Foto: Alex Eylar via FlickrCC BY-NC-SA 2.0

Tine Hermans