Asbest bewaren in depot

Historama - Historisch Archief Agfa Gevaert, Collectie Fotomuseum Antwerpen, Foto: ETWIE

Onderstaande tips zetten u op weg naar een veilige en verantwoorde bewaring van asbesthoudende of -verdachte collectiestukken in depot.

Verpakking

Tijdens veldonderzoek stelden we vast dat losgebonden asbest in verweerde staat zich rondom het erfgoedobject kan verspreiden. Het valt sterk aan te raden om erfgoedobjecten waarvan het asbest is beschadigd (of verweerd) te verpakken en dit zowel voor hecht- als losgebonden asbesttoepassingen. Verder onderzoek naar adequate verpakkingen is noodzakelijk. 

  • Voorzie een degelijke verpakking die niet scheurt of breekt. Welke materialen daarvoor in aanmerking komen, leest u op de pagina 'Welk verpakkingsmateriaal kiest u?'.
     
  • Vermijd een verpakking waarbij:
    • het erfgoedobject niet meer zichtbaar is (ondoorzichtig verpakkingsmateriaal),
    • een microklimaat kan ontstaan, waardoor het object versneld gaat aftakelen,
    • gemakkelijk beschadiging ontstaat wanneer iemand ze opent (bv. kleefband rond folie),
    • de asbestvezels onvoldoende tegengehouden worden (bv. dun zijdepapier).
  • Draag zeker een stofmasker (FFP3) en handschoenen tijdens het verpakken. Draag bijkomend een Tyvek® overall wanneer u werkt met beschadigde asbesthoudende objecten. Zie de uitleg over persoonlijke beschermingsmiddelen.
     
  • Bespreek de aanpak en risico's op voorhand tijdens een planningsoverleg en noteer dit overleg in het opleidingsregister.
     
  • Noteer de handeling in het blootstellingsregister.

Markering met een label

Uniform label voor asbestmarkering. Foto: ETWIE
  • Breng op de verpakking een duidelijke asbestmarkering aan die waarschuwt voor de asbesthoudende inhoud.
     
  • De asbestmarkering is voorzien van twee blanco invulvelden. In deze velden kunt u bijkomende informatie invullen zoals:
    • de verschillende asbesttoepassingen in het erfgoedobject,
    • de consolidatie van het asbest, waardoor het object is veiliggesteld (maar nog wel asbest bevat),
    • de verwijdering van de asbesttoepassing,
    • de aangewezen veiligheidsmaatregelen.
       
  • Niet alle asbesttoepassingen zijn (al) gekend. Soms zijn de asbesttoepassingen te talrijk om individueel te labelen. In zo'n gevallen raden we aan om de asbestmarkering bij de ingang van het lokaal aan te brengen op een zichtbare plaats en een algemene waarschuwing te voorzien voor een aantal asbesttoepassingen. 

Standplaats en periodieke controle

  • Kies voor de objecten met asbest een standplaats waar weinig tot geen beweging is. Lees: weinig luchtverplaatsing.
     
  • Alle asbesthoudende erfgoedstukken verzamelen op één locatie met de nodige waarschuwingsborden en asbestmarkeringen is een goede praktijk, maar houdt een risico in op een verhoogde vezelconcentratie. We raden daarom aan om op deze locatie(s) de concentratie te monitoren via luchtmetingen door een erkend asbestlabo.
     
  • Zelfs bij de manipulatie van asbesthoudende erfgoedobjecten in goede staat blijft er een risico op beschadiging. Vermijd manipulatie dus zoveel mogelijk.
     
  • Periodieke controle op de toestand van het asbest is noodzakelijk. Zo kunt u verdere verwering of beschadiging van de asbesttoepassingen opvolgen. Registreer de conditie op de objectfiche en plan indien nodig een behandeling. Lees daarover verder op de pagina 'Consolideren of verwijderen?'.

Onderhoud van het depot

Hoe onderhoudt u op veilige wijze het depot, wanneer er objecten met asbest aanwezig zijn? Een correcte bewaring – zoals hierboven beschreven – betekent een kleine kans op contaminatie. Dan kunnen we spreken van een laagrisicocontaminatie en kunt u aan de slag met onderstaande tips.

Een depot van het MOT met een asbestcementen dak, © MOT

Kijk goed na of er in het depot geen bouwonderdelen (leidingen, dak enz.) met asbest aanwezig zijn!

Contacteer bij twijfel een asbestdeskundige of asbestverwijderaar, die kan controleren of er sprake is van asbestcontaminatie. Is het antwoord ja, dan moet de schoonmaak gebeuren door een asbestdeskundige of asbestverwijderaar.

Algemene voorzorgsmaatregelen

  • Zorg voor de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen (basis en extra beschermingsmiddelen) bij het schoonmaken van het depot.
  • Bespreek op voorhand in een planningsoverleg hoe de laagrisicocontaminatie wordt aangepakt.
  • Noteer de acties van de medewerkers in het blootstellingsregister.

Schoonmaakmethoden bij laagrisicocontaminatie

  • Vochtige doeken
    Een schoonmaak gebeurt bij voorkeur met vochtige doeken. Gebruik wegwerpdoeken die u na gebruik in plastiek verpakt en bij het afval doet. Nogmaals: dit gaat over stof met een laag risico op contaminatie (zeer kleine kans op asbest).

  • Stofzuiger met HEPA-filter type H
    Reinigen met een stofzuiger kan enkel met een stofzuiger met absoluut filter (HEPA-filter type H). De stofzuigerzak en de filters vervangen houdt een hoger risico in. Neem hiervoor contact op met een erkend asbestverwijderaar of leasefirma.

Let op: het gaat hier niet over het reinigen van de objecten!